V
IrDlUl
Hl
MAANDBLAD VAN DEN BOND HEEMSCHUT
SECRETARIAAT: HEERENGRACHT 495, AMSTERDAM. TELEFOON 36988
7DE JAARGANG SEPTEMBER 1930 No. 9
ONTSIERENDE RECLAME IN BRABANT.
Ontsierende reclame is van Heemschut's geboorte de aartsvijand geweest. In 'n
hoek gedrongen is die vijand, doch vernietigd niet, lang niet. We spreken nu
niet van de groote stad, doch van het landschap, de vrije natuur. Jaren geleden
kwamen er als een stoffeering van 't Hollandsch landschap langs den spoorbaan
Amsterdam.Haarlem—den Haag—Rotterdam de eerste symptomen. Planken-chocolade
koppen, borden met opschriften, ja zelfs een reuzen stoel en een geweldige augurk
sierden het landschap. Men sprak er zijn verontwaardiging over uit. Doch er waren
er ook die dat wel aardig vonden. Van Amsterdam in oostelijke richting zag men
veel vee in de weiden, vederop door de gesteldheid van den bodem niet. Hoe prachtig
deden toen in 't Eemlandsche de reuzen-planken-koeien in de groene vlakten
Zoo kon 't gebeuren, dat in de Provinciale Staten Mr. HaZELHOFF ROELFSMA
zich onsterflijk maakte door met kracht door te drijven, dat de Provincie Noord-
Holland de eerste verordening tegen ontsierende reclame verkreeg. Dat werkte!
Langzaam maar onverbiddelijk gingen de landschapbedervende borden weg. Die ver
ordening werkte in het landelijk deel der gemeenten, niet in de bebouwde kom. Dat
bleef gemeente-taak. Zoo kon 't gebeuren, dat Nijmegen de eerste gemeentelijke ver
ordening tegen ontsierende reclame tot stand bracht.
Dat vraagstuk is niet zoo eenvoudig als 'i lijkt. Er komt het particulier belang
bij te pas, wat met het bedrijf te maken heeft of niet, wat ontsierend is of niet.
Eenmaal den stoot gegeven, volgden, voor wat de Provinciën betreft, Zuid-Holland,
Zeeland, Utrecht, Gelderland, Friesland, Limburg. En het getal gemeenten met reclame
verordeningen is niet meer te tellen.
Wat gaat echter nu gebeuren. Het reclameerend ambacht zocht ander arbeidsveld.
Toen N.- en Z.-Holland de borden in 't landschap verboden, kwamen ze langs de
spoorbaan UtrechtArnhem. Toen ze daar een uittroductie meekregen, gingen zenaar
Limburg. Nu de auto 't verkeer gaat veroveren, komen er zooveel bedrijfsborden langs
den weg of men om 't kwartier benzine of olie moet innemen.
En en daarvoor was dit aanloopertje nu gaat de prachtige provincie
N.-Brabant arbeidsterrein worden èn voor de auto-olie-benzinepomp-garagereclame èn
voor de spoorwegborden.