MAANDBLAD VAN DEN BOND HEEMSCHUT
SECRETARIAATHEERENGRACHT 495, AMSTERDAM. TELEFOON 36988
7DE JAARGANG JANUARI 1930 No. 1
BOERDERIJENBOUW EN BEHOUD VAN NATUURSCHOON.
Behoud van natuurschoon daarbij denkt men gewoonlijk in de eerste plaats aan
het voorkomen van vernieling, of b.v. aan het tegengaan van onnoodig of
onoordeelkundig kappen van boomen.
Maar niet minder dan door vernieling of wegneming, kan het natuurschoon ook
bedorven worden door onoordeelkundige toevoeging van iets. Wij bedoelen hier dan
het plaatsen van gebouwen in het algemeen, welke niet in het landschap passen, en
meer in het bijzonder het bouwen van boerderijen, die niet in harmonie zijn met de
landelijke omgeving.
De ontsiering van het landschap op deze wijze is buitengewoon ernstig, omdat zij
voor zulk een zeer langen tijd onherstelbaar is. Boerderijen worden meestal niet voor
weinige jaren gebouwd, maar er zijn er, die de eeuwen kunnen trotseeren.
Het eigenaardige is bovendien, dat het vaak juist de groote, de solied gebouwde
boerderijen zijn, die ontsierende kleinere, armelijke gebouwtjes zijn meestal gedwongen
tot grooten eenvoud, tot bescheiden vormen, en daardoor ook bij onoordeelkundigen
bouw minder storend.
Ernstig is de ontsiering van het landschapsschoon door leelijke boerderijen ook,
omdat zij volstrekt onnoodig is.
Wat een rijke stoffeering van ons landschap hebben wij juist door de boerderijen,
die met de omgeving harmonieeren. Hoe eentonig, hoe hopeloos saai is een vlakke
streek, waar deze landelijke gebouwen ontbreken
Inzonderheid de oude boerderijen, omgeven door hoog opgaand geboomte met
struikgewas, waartusschen de krachtige hoofdvormen van de gebouwen, kunnen aan
het landschap een groote bekoring geven. Hoe monumentaal tevens kunnen de hoofd
gebouwen zijn met hun groote hooge daken.
Een boerderij van eenvoudigen, soepelen vorm, in den zomer verscholen in het
groen en omgeven door bloemen, in den winter meer zichtbaar tusschen de stammen
met hun ijle takjes, scherp afstekend tegen de lucht zij ontsiert het landschap niet,
zij verhoogt het landelijk schoon, zij biedt het oog een aangenaam rustpunt.
A