nadert, weerstand hebben te bieden aan sirenen, die hem van het pad der deugd
zullen trachten te lokken. Mocht hij echter het oude huisje van binnen wenschen te
zien, hij schrome niet het binnen te treden. Alle bewoners kunnen ook de strengste
toets van deugdelijkheid weerstaan. Een ware verrassing in deze sinistre omgeving
Gelijk onze afbeelding doet zien, is het een alleraardigst pand. De slanke gevel
staat stevig op de houten onderpui die in haar hoofdvorm origineel zeventiende eeuwsch
is. Harmonisch sluit zich de stoep aan de oude pui aan. Ook de eerste en de tweede
etage zijn uit dezelfden tijd, niet alzoo echter de top, die waarschijnlijk voorheen met
trappen zal zijn gemaakt maar in de achttiende eeuw door den bekenden „tuitgeveltop"
is vervangen.
De gevelsteen toont een vat, een passend embleem in deze café-buurt. Misschien
was het echter een eerzaam kuiper, die hem deed vervaardigen.
De Vereen. „Hendrick de Keyser" heeft door aankoop van het huisje een hoogst
karakteristiek stadsbeeld voor jaren behouden. Want wat men ook iri de omgeving
moge verbouwen en sloopen, het markante geveltje zal steeds de omgeving ter plaatse
blijven beheerschen. Moge het al niet tot de meest belangwekkenden van de stad
behooren, door zijn schilderachtige ligging kan het in dit historisch1 stadsdeel niet
worden gemist.
C. Visser.
DE HEKSENHOEK TE MAASTRICHT.
Ik meen den lezer van „Heemschut" geen ondienst te doen met hem een kijkje te
geven op een conglomeraat van huisjes, gelegen in den zoogenaamden „Heksen-
hoek". Dit punt en zijne naaste omgeving geven ons een juist beeld van Oud-Maastricht.
Het is een dier weinige plekjes in onze stad, dat zijn voormalig aanzien zoo goed
heeft weten te bewaren. Alvorens verder te gaan, wil ik eerst de beteekenis en den
oorsprong der benaming „Heksenstraat" aangeven.
Iemand, met de Maastrichtsche geschiedenis onbekend, zou bij het hporen van dien
naam allicht meenen, dat het in die buurt vroeger danig moet gespookt jhebben, door
dien aan eene straat of eene buurt van Maastricht de naam van Heksenhoek en
Heksenstraat werd gegeven. Hij zou zelfs in zijne meening nog versterkt zijn geworden,
wanneer hij had geweten, dat de Franschen, die op het einde der 18e eeuw alle
straten te Maastricht herdoopten, aan de Heksenstraat, die met den Heksenhoek één
uitmaakte, den naam schonken van „Rue de la Sorcière". Neen, in oude documenten
toch wordt die straat vermeld onder den naam van „Heksruwe, Vicus Hexs, Heren
Hexsruwe" (1412). Die benamingen, vooral de laatste, wijst terug op een persoon,
„Hexs of Heks" geheeten. Die persoon was waarschijnlijk afkomstig uit Hexe, eene
gemeente in Belgisch Limburg. Mogelijk, dat die man in bedoelde straat woonde, of
daar huizen en terreinen bezat. Vele straten te Maastricht ontleenen hare benaming
aan familiën van deftigen stand, vooral aan magistraatsfamiliën.
Nog zij hier aangestipt, dat de beide zware torens, aan den „Heksentrap", waar-
tusschendoor de beek, de Jeker geheeten, in de stad vloeit, „De Reeck" werden
genoemd. Oorspronkelijk maakten zij deel uit van den tweeden walmuur van 1299; zij
werden omstreeks het jaar 1500 hersteld. De bovenbouw van de Reeck, met den toren
en den walmuur naar de zijde der St. Pieterspoort, alsmede een toren der laatst
genoemde poort, naar de zijde der „Helpoort" gelegen, werden bij den watervloed,
veroorzaakt door de overstrooming van de Jeker in 1505, omvergeworpen. De naam