Jaarverslag 2013
OVERIJSSEL
Herbestemming van 'sprekende' gebouwen
GELDERLAND
Huis Rijswijk in Groessen (GLD)
Strijd om behoud van het modernistische SNS bankgebouw.
Heemschut Overijssel heeft zich in 2013 opnieuw ingezet voor
behoud van het waardevolle Badhuis aan de Oldenzaalsestraat
in Hengelo. Het gebouw is voorlopig gered van de slopersha
mer. De eigenaar Welbion heeft opdracht gegeven tot een her
bestemmingstudie. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed heeft
hiervoor een subsidie verstrekt.
In Almelo steunde Heemschut samen met Stichting het Cuy-
persgenootschap, de Coöperatie Hergebruik Gebouwen bij
hun initiatief voor een onderzoek naar herbestemming van het
stadhuis. Het stadhuis van Almelo is begin 70'er jaren gebouwd
naar een ontwerp van de architect J.J.P. Oud. Het stadhuis is
één van zijn belangrijkste late werken, het enige stadhuis in
zijn oeuvre en bovendien een goed voorbeeld van naoorlogse
stadhuisbouw.
In de Deventer binnenstad was de vraag: moet een moder
nistisch gebouw dat zeker geen publiekslieveling is bewaard
blijven of kan een gemeente besluiten het gebouw te slopen?
Het SNS Bankgebouw in Deventer is in 1965 ontworpen door
architecten Postma, Reyes en Roeterdink. Vooruitstrevend
in zijn tijd en passend in zijn omgeving. Als mogelijke herbe
stemming kwam de Openbare Bibliotheek in beeld. Maar het
gebouw blijkt niet flexibel genoeg. De Gemeenteraad besloot
in december tot sloop en nieuwbouw. Het gebouw is één van
de weinig gaaf overgebleven modernistische gebouwen in het
centrum van de stad. Diverse architecten laten van zich horen
in de regionale krant en tijdens een discussieavond in Archi
tectuurcentrum De Rondeel. Architect Coraline Vester: 'Het
gebouw is een tijdsbeeld, een onderdeel van de levende stad
en vertelt op een heel eigen wijze een stukje van die geschie
denis. Brutaler en eigenwijzer, maar daarom juist een aantrek
kelijk onderdeel van de geschiedenis'. Heemschut zet samen
met partners in op bescherming van het moderne erfgoed én
op bewustwording van de waarde daarvan.
Huis Rijswijk is een voormalige havezate in het Liemerse dorp
Groessen in Gelderland. Er is al sprake van het huis in een dijk-
brief uit 1328. Het L-vormige huis bezit nog de oorspronkelijke
16d8-eeuwse kap en balken en was ooit omgeven door een
gracht. Archeologische resten zijn in de hele omtrek aanwezig.
Huis Rijswijk is een rijksmonument en dreigt te moeten worden
gesloopt voor de aanleg van het tracé A15, van Knooppunt
Ressen naar de A12, wanneer de Tweede Kamer instemt met
het voorkeurstracé van minister Schultz van Haegen van Infra
structuur en Milieu.
Heemschut voert landelijk actie voor behoud van het bijzon
dere complex in Groessen. Dit heeft geleid tot uitgebreide
aandacht in lokale, regionale en landelijke pers. De druk van
Heemschut op Rijkswaterstaat en de landelijke politiek heeft
gezorgd voor brede bewustwording van de waarde van het kas
teel. Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft Rijkswa
terstaat opdracht gegeven om het kasteel te ontzien bij het
ontwerp van het definitieve tracé van de A15. Rijkswaterstaat
heeft opdracht gegeven tot een cultuurhistorische verkenning,
die de basis zal vormen voor een uiteindelijk besluit over hand
having of sloop.
Moet Huis Rijswijk het veld ruimen voor een tracé van de
snelweg Al 5?
10 HEEMSCHUT JAARVERSLAG 2013