Jaarverslag 2012
AMSTERDAM
Behoud Wederopbouwarchitectuur
Binnengasthuisterrein blijft bestaan!
ZUID-HOLLAND
Kerk Monster eindelijk gemeentelijk monument
later aangebouwde deel loopt de procedure voor aanwijzing
tot gemeentelijk monument. Heemschut trekt hierin samen op
met het Cuypersgenootschap en een van de partners in de
mediastad de oudheidkundige kring Albertus Perk. Het gebouw
vertegenwoordigt omroephistorie, heeft grote monumentale
waarde en staat op een markant punt.
Het Bloemendaalse landgoed is saillant, omdat Heemschut
een bezwaarprocedure heeft lopen tegen het bouwen van
een tweede woning. Intussen is het aantal procedures zo aan
gezwollen en de materie zo complex geworden, dat de com
missie de status van het bezwaar amper kan achterhalen. De
gemeente lijkt op last van de raad inmiddels een verzoenende
koers te zijn ingeslagen, zodat een van de mede-eigenaren, die
samen met zijn broer het landgoed bezit, mogelijk toch weer
een kans krijgt zijn plan om een extra huis op het landgoed
neer te zetten te onderbouwen. De commissie blijft alert.
Flatgebouwen in Nieuw West, ontworpen door Fteemschutter
Fterman Knijtijzer uit 1959-1960.
Het is lang ploeteren geweest om Amsterdam en de verschil
lende stadsdelen te overtuigen van het belang van bescher
ming van het wederopbouwerfgoed. Begin 2008 presenteerde
wethouder Herrema een top 100 van mogelijke monumenten,
welke helaas geen formele status heeft gekregen. Gemeen
teraadsleden hebben mede naar aanleiding van presentaties
door Heemschut te kennen gegeven de wederopbouwarchi
tectuur behoudenswaard te vinden. Men heeft daarom een
voorstel ingediend in de gemeenteraad. Gelukkig is er ook een
tendens zichtbaar voor behoud van een aantal woningbouw
complexen, kerken en andere gebouwen uit de wederopbouw
in vooral de westelijke tuinsteden.
Op 14 december 2012 heeft het stadsdeel Nieuw-West een
complex van 364 woningen van architect Herman Knijtijzer uit
1959-1960, jaren lid van de redactieraad van Heemschut, aan
gewezen als monument. Dit complex vormt het gezicht van de
Tuinstad Overtoomse Veld. Dankzij de economische crisis en
het vele verzet is sloop afgeblazen. Ook het bedreigde Caltex
pompstation in Slotervaart is na een monumentenaanvraag van
Heemschut door het stadsdeel voorgedragen voor bescherming.
In de loop van 2012 is een vernieuwingsplan voor de Robert
Scottbuurt gemaakt, waarbij een schoolgebouw in de stijl van
de Bossche School behouden blijft. Het schoolgebouw maakt
deel uit van een voormalig Rooms Katholiek ensemble van vier
gebouwen rondom een centraal plein. Heemschut heeft zich
met succes ingezet voor behoud. Ondanks diverse positieve
ontwikkelingen blijft Heemschut alert en actief. Veel wederop
bouwerfgoed zit nog in de gevarenzone.
In 2012 is na veertien jaar actievoeren duidelijkheid gekomen
over het voortbestaan van de panden op het Binnengasthuis
terrein, die plaats moesten maken voor een nieuwe univer
siteitsbibliotheek. De te slopen gebouwen, een onmisbaar
onderdeel van het ensemble, dat tot 1985 het Binnengast
huis vormde, blijven bestaan. De UvA heeft dankzij acties van
Heemschut en andere erfgoedorganisaties bakzeil gehaald en
maakt nu plannen om in de bestaande gebouwen een biblio
theek te realiseren.
De kerk van Monster.
De gereformeerde kerk in Monster is na twaalf jaar en diverse
gerechtelijke procedures eindelijk door de gemeente Westland
erkend als een gemeentelijk monument. Zowel de rechtbank in
2011, als de Raad van State vorigjaar, dwongen de gemeente
de eerdere afwijzing te herzien. De markante kerk van architect
B.W. Plooij uit 1935 is daarmee nog niet geheel uit de gevaren
zone. Op 20 november bevestigde de gemeente de beslissing,
maar stelt tegelijk dat verbouw en zelfs sloop niet is uitgeslo
ten. Het kerkbestuur strijdt al die jaren voor sloop van de kerk,
om op dezelfde plaats een kleinere, onderhoudsvriendelijker
10 HEEMSCHUT JAARVERSLAG 2012