Religieus Erfgoed
Jaarvergadering 2008
Boekhandel Selexyz in Maastricht is gevestigd in religieus erfgoed.
Op 24 mei vond in Rotterdam de Algemene Vergade
ring van Leden van Heemschut plaats.
Een belangrijk onderwerp was de aanpassing van
de jaarlijkse minimumbijdrage. De vergadering ging
akkoord met de aanpassingen van de bijdragen. Een
individueel lid betaalt vanaf 1 januari 2009 mini
maal 35 euro. De verhoging is ingegeven door het
wegvallen van de rijkssubsidie en de kosten van de
vereniging, onder meer voor het in stand houden van
de uitgave van het tijdschrift Heemschut, dat zeer
wordt gewaardeerd.
Na het inhoudelijke gedeelte hield Tom Bade een
voordracht over de 'economische bate van ons
erfgoed'. Aan de hand van een aantal voorbeelden
werd goed duidelijk dat ons erfgoed ons flink geld
oplevert!
Het middagprogramma, dat ook was opengesteld
voor niet-leden, voerde naar de Van Nellefabriek. De
restauratie en herbestemming werd in het verslag
jaar overigens bekroond door Europa Nostra met een
European Heritage Award! Op een zonnig dakterras
van het Groothandelsgebouw, een belangrijk na
oorlogs monument, werd de dag besloten met een
borrel.
2008 was het Jaar van het Religieus Erfgoed. Met het eindrapport
'Geloof in de toekomst' en de 'Handreiking religieus erfgoed' van de
Vereniging Beheerders Monumentale Kerkgebouwen krijgt de overheid
een duidelijke oproep tot meer actie en steun. Heemschut sprak met
betrokkenen en pleit voor oprichting van een nieuwe stichting.
'Geloof in de toekomst' is een Strategisch plan voor het Religieus Erfgoed.
Het plan werd opgesteld onder leiding van prof. dr. Nico Nelissen en is in
december 2008 overhandigd aan minister Plasterk van Cultuur. Het plan
biedt een groot aantal aanbevelingen en actiepunten, om in de nabije
toekomst een antwoord te bieden aan de dreigende leegstand en sloop van
vele kerkgebouwen.
Naar aanleiding van deze berichten over bedreigde kerkgebouwen heeft een
delegatie van Heemschut Noord-Holland in juli 2008 een bezoek gebracht
aan Monseigneur Punt van het bisdom Haarlem. Het standpunt van het
bisdom komt op het volgende neer:
De overheid plaatst kerkgebouwen op de monumentenlijst zonder een
behoorlijke tegemoetkoming in de financiële gevolgen daarvan. Eén en
ander betekent dat het bisdom daardoor grote bedragen moet opbrengen,
welke zij niet heeft. Bovendien acht het bisdom het in standhouden van his
torische gebouwen niet tot haar eerste taak. Zij stelt zich op het standpunt
dat als de samenleving vindt dat een kerkgebouw in stand moet blijven op
grond van andere dan kerkelijke motieven, zij dan ook voor de kosten moet
opkomen.
Heemschut heeft bij Monseigneur Punt gepleit voor een gezamenlijke
aanpak van de problematiek. Analoog aan BOEI, de Maatschappij tot
behoud van Industrieel Erfgoed in Nederland, pleit Heemschut voor de
oprichting van een stichting, waaraan door alle betrokkenen moet worden
deelgenomen. Naast het bisdom dienen de overheid en particuliere partijen
als woningbouwcorporaties hieraan een bijdrage te leveren. Deze nieuwe
Maatschappij tot herbestemming van kerkgebouwen zou verantwoordelijk
heid moeten krijgen voor behoud, herstel en herbestemming van waarde
volle kerkgebouwen. Daarbij dient er ruimte te zijn voor ander gebruik van
zo'n kerkgebouw, maar wel in relatie tot het oorspronkelijke gebruik. De
deskundigheid, financiën en exploitatie kan worden ondergebracht in deze
maatschappij, die zich tot landelijk kenniscentrum zou dienen te ontwik
kelen.
6 Heemschut Jaarverslag 2008
