Heemschut werd opgericht in 1911 en is daarmee de
oudste particuliere vereniging voor bescherming van
cultuurmonumenten. Per ultimo december 2008 telde de
vereniging 6752 leden. In 2008 werd voortgebouwd op
de in 2007 vastgestelde nieuwe koers van de vereniging.
Vereniging
Monumenten
stemmen
1
In deze toekomstvisie staat een aantal wensbeelden centraal, die voor
de naar buiten gerichte organisatie te vatten zijn in de steekwoorden:
voorhoede, platform, verbeelden en beweging. Voor de interne organisatie
gelden de begrippen 'Lean and Mean' en 'financieel gezond'. Vanuit deze
visie hebben bestuur en directie de vereniging in 2008 bestuurd. In 2008
waren er een aantal personele wijzigingen, die zorgden voor extra druk op
het landelijk bureau. In een klein team moet nu eenmaal veel werk worden
verzet. Met vereende krachten zijn alle lopende taken gerealiseerd en is
tevens gewerkt aan vernieuwing, bijvoorbeeld op het gebied van de digi
tale informatievoorziening en de overstap naar een andere bankinstelling.
Verhoging lidmaatschapsbijdrage
In 2008 besloot de Algemene Vergadering van Leden tot een flinke verho
ging van de minimumlidmaatschapsgelden. Door de kosten van het tijd
schrift en het wegvallen van de rijkssubsidie was de verhoging onontkoom
baar. De nieuwe bijdrage voor leden vanaf 25 jaar bedraagt 35 euro. Er
werd door het bestuur een daling van het aantal leden voorzien, hetgeen
is uitgekomen. De kredietcrisis in het najaar van 2008 heeft waarschijnlijk
mede bijgedragen aan de ledenontwikkeling, al heeft de vereniging nog
steeds meer dan 6500 trouwe leden, die tevens een forse extra bijdrage
overmaakten voor een vervolgactie op het pamflet wederopbouw.
Personeel
In maart namen medewerkers en bestuur afscheid van Ellen Wilbrink. Zij
werkte ruim zes jaar bij de vereniging als directieassistente. Door Jelsma
vulde op inhuurbasis de lacune op, terwijl de wervings- en selectiepro
cedure voor een nieuw personeelslid werd gestart. In augustus kwam
Angelique van Kampen het bureau versterken. Angelique is er op maandag,
dinsdagochtend en vrijdag om directeur en bestuur te ondersteunen. Door
ziekte is een medewerker korte tijd en een ander langere tijd niet inzetbaar
voor het bureau. Dit werd opgevangen door inleenkrachten. In oktober
werd Trudie de Vries aangetrokken als tijdelijke medewerker. Haar werk
zaamheden betroffen de invulling van de nieuwe website. Hiertoe worden
door vrijwilligers in de commissies dossiers samengesteld, die gedigitali
seerd worden en via google-maps online worden geplaatst. De oplevering
van de site is voorzien in maart 2009.
Eus Kuiper werd via Pantar Amsterdam in 2008 bij Heemschut aangesteld
in een werkervaringsplaats. Hij scant het zwart-wit fotoarchief, vooruit
lopend op het mogelijk on-line beschikbaar stellen via de website www.
heemschut.nl.
Beleidsplan
Het beleidsplan van Heemschut, dat loopt tot 2008, vraagt aandacht voor
nieuwe inhoudelijke aandachtspunten. Het waarschuwt voor de bedreigde
positie, maar biedt ook veel goede voornemens. In 2008 werd een start
gemaakt voor een nieuw beleidsplan. Dit werd geschreven door de alge
meen directeur, in nauw overleg met het bestuur en de vrijwilligers van de
vereniging. In december kon het eerste concept worden gepresenteerd aan
het Algemeen Bestuur. Vaststelling is voorzien voor de Algemene Vergade
ring van Leden in mei 2009.
Landelijk betrokken
Op allerlei niveaus waren de medewerkers van Heemschut betrokken bij
de ontwikkelingen in de monumentenzorg. Zo was er vanuit de directie
de deelname aan de werkgroep Ruimtelijke Ordening in het kader van het
project Modernisering Monumentenzorg (MoMo) van het ministerie van
OCW. Ook is er nauw contact met andere monumenteninstellingen via de
Werkgroep Instandhouding Monumenten (WIM) en de klankbordgroep
Monumenten van Erfgoed Nederland. Aan plaatselijke en regionale vereni
gingen werd advies gegeven over acties tot behoud. Aan een verzoek tot
ondersteuning van de voordracht van de Amsterdamse grachtengordel voor
de Lijst van het Werelderfgoed werd van harte voldaan.
Heemschut heeft via de staf en het netwerk van vrijwilligers een functie in
het aan elkaar koppelen van mensen en initiatieven. Daarnaast werden door
vrijwilligers en staf meer dan voorheen interviews gegeven en bijdragen
geleverd aan diverse artikelen en publicaties over het vakgebied. In een
themanummer van Levend Erfgoed (periodiek van Meertens Instituut voor
Volkscultuur) is een artikel door ons over de visie van Heemschut met
betrekking tot het cultuurlandschap gepubliceerd onder de titel: Cultuur-
en natuurwaarden. Enkele andere bijdragen in 2008 waren:
Wim Hupperetz, 'Meer missiewerk voor de monumentenzorg', interview
met Karei Loeff, in: Monumentenstemmen, Visies op de Modernisering van
de MonumentenzorgErfgoed Nederland 2008
Gerdy van der Stap, 'Particulier portret: waardering komt soms pas later',
in: Boekman 76, jrg. 20, najaar 2008, 45-46
Willem Heijbroek, 'Behoud van cultuur- en natuurwaarden', in: Levend
Erfgoed jaargang 5, nummer 2, 2008, 30-33
Karei Loeff, 'Bond Heemschut', in: Handreiking religieus erfgoed voor
burgerlijke en kerkelijke gemeenten, VBMK 2008, p. 80, 81
4 Heemschut Jaarverslag 2008