ging vooralsnog niet door wegens grote weerstand bij
rijk en provincie. Heemschuts bezwaren tegen een
voorgenomen uitbreiding van de schoolgebouwén
werden door de gemeente niet gehonoreerd.
Breukelen, landgoed nieuwe stijl op Zandpad 55
Een landelijke tendens naar nieuwe landgoederen,
zoals ook aan de orde komt in de actualisering van de
VINEX van 20 december 1996, vond uitdrukking in
een plan een boerderij, die in het Monumenten
Inventarisatie Project in categorie twee werd
geplaatst, te slopen en er een neo-landgoed met zeven
woningen van te maken. Tegen deze bedenkelijke
uitwerking van een op zichzelf prima beleid voerde
ook Heemschut actie. Het plan ligt nu in de ijskast.
Houtenkasteel Heemstede
De slechts langzaam vorderende plannen tot herstel van
dit grotendeels afgebrande kasteel met wederaanleg van
de 18e-eeuwse tuin worden met belangstelling gevolgd:
algehele sloop wil de commissie zien te voorkomen.
Loosdrecht, ontwikkeling dorpscentrum Oud-Loosdrechtsedijk
Dit was de meest spectaculaire actie van 1996: het
gelukte het betrokken commissielid middels een
intensieve bewerking van de beslissers om in een plan
miljoenen gemeenteguldens te steken in een monu
mentale verstedelijking aan de Loosdrechtse plasrand
van tafel te krijgen. De commissie betreurt, dat één en
ander nogal wat emoties bij de wederpartij opriep.
Mijdrecht, Dorpsstraat 29-31
Ondanks acties zoals een verzoek ex art. 3
Monumentenwet is een sloopvergunning verleend
voor deze karakteristieke 19-eeuwse panden.
Odijk, omgeving Witte Kerkje
In dit oude kerkdorp ligt een rest van de open
nederzettingsstructuur rond het Witte Kerkje. Daar
zijn nu gestapelde appartementen gepland, die het
dorpsgezicht totaal niet respecteren. Heemschut
probeert dit om te buigen tot iets meer aanvaardbaars.
Rhenen, Pahnerswaard
Acties om een gezichtsaantasting door een enorme
jachthaven midden voor de oude stad te voorkomen,
hadden tot nu toe slechts half succes: het plan werd
gehalveerd.
Utrecht, busbaan
De slag tegen de busbaan door de stad, die geen enkel
respect voor straatprofielen en -karakteristieken toon t,
werd helaas verloren.
Woerden, binnenstad
Door de regionale vereniging Hugo Kotestein werd,
na overleg met de Bond Heemschut, voortdurend
druk uitgeoefend op de autoriteiten om onwenselijke
ontwikkelingen in het stadshart te keren.
Omgeving Woerden
Door de vereniging Kotestein werden, na overleg met
de Bond Heemschut, ook talrijke acties ondernomen
ter bescherming van panden in het buitengebied, zoals
een boerderijstrook in Kamerik en de sloop van een
pastorie in Polsbroek.
Wijk bij Duurstede, poëzieroute
Bij de overigens lofwaardige opzet van een wandel
route bleken stenen platen ingehakt te worden in
rijksmonumenten, waartegen de commissie ageerde.
Overige activiteiten
De commissie heeft zich enkele keren beraden op het te
voeren beleid. De commissie formuleerde de volgende
voornemens: zichzelf vooral te richten op gevallen, die
door hun ernst of hun precedentwerking cruciaal te
achten zijn en verder met name bemiddeling en
assistentie te verlenen aan lokale actievoerders; voorts
om in een zo vroeg mogelijk voorbereidingsstadium bij
onwenselijke ontwikkelingen, knelpunten en bedrei
gingen in te grijpen en tenslotte om meer aandacht te
besteden aan het draagvlak voor monumentenzorg
onder het publiek. Aandacht voor gevallen met
precedentwerking moet leiden tot acties die uitgaan
boven incidentele gevallenaanpak en een m eer
structureel effect hebben (zoals aandacht voor het
ontbreken van monumentencommissies en voor de
regelgeving rond nieuwe landgoederen).
Melding dient gemaakt van de goede samenwerking
in de Federatie Stichts Cultureel Erfgoed, die in het
Utrechtse de historische verenigingen en de
gespecialiseerde stichtingen op het gebied van de zorg
voor kastelen, molens en boerderijen coördineert. Op
een bijeenkomst van deze stichting op 26 november
werd een bijgewerkte Monumentenwijzer met informatie
voor actievoerders (waaronder de gegevens van het
Stichtse monumentennetwerk, dat functioneert als
meldingskanaal voor gevallen) uitgereikt en verzorgde
Heemschut een van de inleidingen, namelijk over
Landgoederen Nieuwe Stijl.
Binnen de commissie wérd de verdeling van de
provincie over de commissieleden enigszins herzien,
mede ter verbetering van de aansluiting op het
monumentennetwerk.
De commissie zal opnieuw aandacht bésteden aan
het ontbreken van monumentencommissies in enkele
gemeenten; de bij geruchte vernomen plannen, om in
gemeenten met minder dan 100.000 inwoners de
monumentencommissies op te heffen, volgt de
commissie met grote aandacht.
De commissie spande zich in om geregeld contact te
hebben met rijks- en provinciale instanties en zal dit
beleid intensiveren.
Twee leden bemanden een informatiestand bij de
Utrechtse Dom over het Heemschutwerk op de
Open Monumentendag van 14 september.
Excursie
Op 18 mei vond de excursie, dit jaar naar Wijk bij
Duurstede, plaats. Er was een boeiende inleiding door
mevrouw T onny Vos-Dahmen Von Bucholtz over
deze wijkplaats van de laatmiddeleeuwse Utrechtse
bisschoppen te beluisteren, waarna het bekijken van
het vele, dat nog over is uit die tijd, eens zo interessant
werd.
28