Didamkloostercomplex PiusX (foto: R. Koning
Deze werd gevonden in de bouw van senioren
woningen. Daartoe heeft de gemeente Didam met de
Woningbouwvereniging Goed Wonen plannen
gemaakt, waarvan huns inziens het meest haalbare
sloop van de kloostervleugel inhoudt en bovendien
een deel van tuin/bos verloren gaat. Hierover hadden
de aanwezigen zo hun bedenkingen.
De vertegenwoordigster van de KBO benadrukte het
belang van seniorenwoningen. Er is een gewenste
verdeling van 80 woningenvoor ouderen, 20
voor jongeren. De laatste categorie zou mét
gemeenschappelijke voorzieningen zeer goed in het
klooster-complex gehuisvest kunnen worden. De
WMD bepleitte behoud van tuin/bos vooral in de
hoedanigheid als longfunctie voor de directe omgeving.
Spreker tipte de geldverspilling aan die 'opschonen'
van de tuin en 'aanplant' van nieuwe beplanting
met zich meebrengt. De vertegenwoordigster van
Heemschut wees o.a. op de rol van het Pius X complex
in zijn geheel van het straatbeeld. Afbraak van de
.kloostervleugel (rechts van de kapel) tast de
monumentaliteit van het gebouw op zich én het
straatbeeld aan. Als cultuur-historisch monument
verbonden met de ontwikkeling van het onderwijs
kan het Pius X complex fungeren als baken tussen oud
en nieuw en verdient derhalve een spilfunctie bij de
invulling van 't Kwadrant. Spreekster kritiseert in de
plattegrond van de nieuwbouw de ronde lijnen die
volkomen vreemd zijn aan de aard van 't Kwadrant.
Duidelijk bleek dat aanwezigen vóór behoud van
het gehele complex met tuin/bos zijn, dat de
herbestemming geen beletsel hoeft te zijn. Duidelijk
gingen stemmen op om meerdere architecten-
bureau's een plan (ook financieel) te laten uitwerken.
Groenlo, het Grote Gesticht
Dit onderwijs- en kloostercomplex, waarvan het oudste
deel dateert uit 1866, gelegen op een voormalig
verdedigingswerk van het oude vestingstadje, heeft
voor het grootste deel de oorspronkelijke functies
verloren en staat leeg. Voor het stadsbeeld is het
behoud van het karakteristieke gebouw met de
markante situering tussen binnenstad en groengordel
van belang. Toen woningbouwplannen ter plaatse
voorkeur leken te geven aan afbraak, gaf Heemschut
blijk van bezorgdheid. Pas toen de provincie de
noodzaak van behoud ondersteunde met het in het
vooruitzicht stellen van subsidies werd het mogelijk
de wensen in verband met de bestaande waarden
meer prioriteit te geven dan het realiseren van een
woningbouwprogramma, dat met de plek geen
rekening hield. De kapel van het complex wordt
bruikbaar als bibliotheek en mediatheek voor een
nabijgelegen school. Er worden nu veelbelovende
plannen ontwikkeld.
Heerde, de Klok Zeepfabrieken
Na alarmering door de provincie sprong Heemschut
Gelderland in de bres voor het behoud van de
schoorsteen van de Klok Zeepfabrieken. De eigenaar
wilde de hoge kosten, nodig voor onderhoud en
herstel, niet langer alleen dragen en vroeg een
sloopvergunning aan. Helaas is die sloopvergunning
inmiddels onherroepelijk geworden. De interventie
van Heemschut Gelderland heeft op dat punt niet
mogen baten. Wel is er naar aanleiding van deze
geschiedenis door de gemeente Heerde toegezegd in
1997 te starten met het inventariseren van het erfgoed
en een monumentencommissie in het leven te roepen.
Er zal nog worden getracht de eigenaar te bewegen
23
