Karboon is de 4e van de 5 formaties, waarin het Palaeo-
zoïkum wordt onderverdeeld en ontstond naar schatting
tussen 290 en 230 millioen jaar geleden. Men neemt ver
der aan, dat Zuid Limburg bij de overgang naar het
Karboon door een plaatselijk diepere, plaatselijk ondiepe
zee bedekt was. Zuidelijk van Limburg bevonden zich
de uitlopers van het in de oudere formaties gevormde
Caledonisch gebergte, o.a. in Ardennen en Eifel. In de
hier bedoelde z.g. Onderkarboon- of kolenkalkzee leefde
een rijke fauna. Bij een boring te Houthem zijn een aan
tal fossielen uit die periode naar boven gehaald. De door
die fauna ontstane kalkafzettingen, alsmede de erosie
producten uit het achterland, dempten de zee en zo tre
den aan 't begin van het Bovenkarboon de eerste aan
wijzingen van verlanding op. Het gevolg was de vestiging
van een plantengroei. Op één plaats komt dit Boven
karboon aan de oppervlakte en wel te Epen. Hier treden
duidelijke resten van vegetatie op in de vorm van met
wortels en rhizomen doorgroeide bodems van brandlei,
d.w.z. zeer onzuivere koellaagjes en leibanken, waarin
men als in een herbarium platgedrukte resten van plan
ten vindt (Heimansgroeve). De tijdperken van planten
groei en dus van veenvorming waren toen nog te kort
om koolvorming van enig belang te bewerkstelligen. De
zee is n.1. in die 60 millioen jaren nog verschillende
malen teruggekeerd. Dit blijkt uit het feit, dat in ver
schillende leisteenlagen mariene schelpen gevonden kun
nen worden. De kolenlagen in de mijnen worden verder
afgewisseld door zandsteenlagen, het resultaat van aan
slibbing.
In de vegetatietijdperken was de bodem bedekt met uit
gestrekte moerassige wouden van hoge varen-, paarde-
staart- en wolfsklauwbomen. Deze vielen om, kwamen
onder stilstaand moeraswater te liggen, afgesloten van
lucht en fris water, vergingen ten dele en werden lang
zaam door een laag van plantenafval en humus bedekt.
Aangezien in de tussen de kool liggende lagen ook zoet
waterschelpen aangetroffen worden, is het niet steeds de
zee geweest, die de vegetatie overstroomde. De rolstenen
10
