82
worden, want de Republiek maakte aanspraak op het
stadje 's Hertogenrade. Dank zij de energieke pogingen
van abt Wynand Lamberti, die deswege door de dros
saard met list zelfs 10 mnd. gevangen werd gehouden,
kon op 't laatste nippertje worden bereikt, dat Rolduc
Spaans gebied werd (vgl. Hoofdst. VI).
De 18e eeuw is gekenmerkt door de kolenexploitatie,
welke in 1742 in eigen handen genomen werd. Zoals
men weet, werden reeds in 1113 in het Wormdal de
eerste steenkolen gedolven. De exploitatie was echter
steeds aan derden verpacht geweest.
De Fransen maakten een einde aan de abdij, welke aan-
Fig. 19: Grondplan kerk te Kloosterrade.
vankelijk als kazerne gebruikt werd. In 1797 moesten
de kloosterheren hun eigen bezittingen terugkopen!
Dank zij deze daad kon Rolduc een geestelijke bestem
ming behouden: eerst als klein seminarie van het bis
dom Luik, na de scheiding als internaat voor middel
baar onderwijs (1843) en in 1946 andermaal als klein
seminarie, nu van het bisdom Roermond.
Rest ons tenslotte een beschrijving van kerk en crypte.
De eerste is een driebeukige kruisbasiliek in Romaanse
stijl. Het bijzondere van haar constructie bestaat uit de
vernuftige oplossing van het vraagstuk om de druk van
de kruisgewelven over de hoge en brede middenbeuk
op te vangen, zonder de direkte verlichting van de mid
denbeuk basilikaal stelsel) prijs te geven. Daartoe
