gekocht, zijn Wenceslaus en Johanna van Brabant de
onbestreden souvereinen van het graafschap Valken
burg. Be burcht werd voortaan bewoond door de dros
saard of kasteleijn. In 1381 zijn alle lenen geregistreerd.
Het land bleek verdeeld in vier hoofdbankenMeerssen,
Beek, Klimmen en Heerlen. Alleen Heerlen had hals
recht hoge justitie), omdat het een oude heerlijk
heid was.
Valkenburg, 's Hertogenrade en Daelhem volgen verder
de geschiedenis van Brabant, zodat in 1406 het Bour
gondische en in 1482 het Habsburgse huis aan de rege
ring komt.
Een zeer goed beeld van de toestand van de burcht en
de stadsmuur te Valkenburg in de 15e eeuw is verkre
gen bij de bestudering der domeinrekeningen uit die
tijd. Hieruit blijkt, dat Dirk van Pallandt, die van
14531467 substituut drossaard was, de verdedigings
werken met het oog op een verwachte belegering door
de Luikenaren, enorm heeft versterkt. J. M. van der
Venne maakte er een uitvoerige beschrijving van. Deze,
alsmede de kaart van Jac. van Deventer van ongeveer
1550, vormden een prachtige handleiding bij de opgra
vingen, welke de laatste jaren door de „Kasteelstich
ting" zijn verricht. Daelhem is bij de inderdaad gevolg
de aanvallen toen wèl gevallen en ook verwoest.
De daaropvolgende eeuw moge rustig geweest zijn, in
de tachtigjarige oorlog zou opnieuw blijken van welk
enorm strategisch belang de drie bergsloten in de lan
den van Overmaze en ook het bergslot van Limburg,
waren. Al dadelijk in 1568 bleken 's Hertogenrade en
Valkenburg niet houdbaar voor Willem van Oranje, op
diens eerste tocht ter bevrijding der Nederlanden. Een
nieuwe poging om Maastricht te veroveren werd in 1574
ondernomen door Lodewijk en Hendrik van Nassau, met
de bedoeling de Spanjaard voor Leiden weg te lokken.
Ditmaal viel ook Valkenburg. Deze tocht had het be
kende treurige einde op de Mookerheide. Parma nam
in 1578 de burchten Valkenburg en Daelhem weer terug.
Alle volgende Staatse veldtochten hebben zij kunnen
68
