57
voorzien. Dr Gorris S J. beweert, dat het gebruik terug
gaat tot St Servatius, die ze zou hebben doen plaatsen
ter vervanging van de aldaar door de Kelten en Ger
manen gedeponeerde grote stenen, welke gebruikt wer
den als kruisaltaren. Verder onderscheidt men memorie-
kruisen (b.v. voor iemand die ter plaatse doodbleef),
moordkruisen (waar iemand vermoord werd), en ge-
Fig. 12: Veldkruis op driesprong.
loftekruisen (wegens gelofte; uit dankbaarheid voor
verkregen gunst; of tot afweer van herhaalde tegen
slag). De kruisen zijn vaak eeuwen oud en dan ver
vaardigd van hardsteen. De nieuwere vertonen als regel
een kruisbeeld onder een afdakje. Te Oud Valkenburg
bevindt zich tegenover de brug over de Geul zelfs een
Calvarie, bestaande uit een houten kruisbeeld, geflan
keerd door grote beelden van O.L. Vrouw en de H. Joan-
