52
Fig. 11: Grondplan kapel te Lemiers.
voor een groter gebouw. Zij is een kostbaar bezit, omdat
zij, zoals we hebben gezien, het oertype is van de dorps
kerk. Het tegenwoordige zadeldak met vierkante met
schaliën beklede klokketorentje dateert pas uit de 17e
eeuw.
Hoe elders aan de behoefte aan meer ruimte werd vol
daan, blijkt ons uit vele nog aanwezige voorbeelden.
Nemen we b.v. het kerkje van Oud Valkenburg. Bij een
in 1949 verrichte nauwkeurige bestudering van het
muurwerk is gebleken, dat het schip hier vermoedelijk
uit de 11e eeuw dateert. Daarna is een zuidbeuk toe
gevoegd. Uit de constructie blijkt, dat deze aanwezig
geweest moet zijn, toen in de 15e of 16e eeuw de toren
en de noordbeuk met een uitgebouwde kapel voor de
eigenaars van kasteel Schaloen, werden aangehecht. Nóg
is te zien, dat de schipmuren daartoe zijn doorbroken.
Het vierkante bakstenen koor dateert pas uit 1757 en is
ontworpen door de bekende Akense bouwmeester J. J.
Couven (barok). Bij de laatste ingrijpende restauratie
(1851) heeft men de noordbeuk vernieuwd, waarbij de
privékapel weer werd afgebroken.
Tot de nog aanwezige kerken welke terug te voeren zijn
tot zaalkerkjes, behoren ook die van Schin op Geul,
Mesch, Wahlwylre, Nyswylre, Holset, Klimmen en Schin-
