1649 bij een storm ingestort en is nooit herbouwd.
Het interieur is verrassend en wel door de rijke detail
lering, doch vooral door de buitengewone rijzigheid van
het koor. Deze laatste is bereikt door de bijzonder lange
en smalle vensters, welke slechts gescheiden worden door
smalle tussendammen en verder door de ongewone af
metingen: een grondvlak van 20 X m (eertijds voor
de monniken) en een hoogte van 15j^ m. De gehele
kerk is overkluisd door kruisribgewelven, behalve bij
de kruising, waar zich een stergewelf bevindt. Het
streekeigene van dit overigens universeel gothische
bouwwerk wordt gevormd door de z.g. Maaskapitelen,
welker kenmerk het is, dat zij versierd zijn met een
krans van waterlelie- en irisbladen (2e helft 13e eeuw).
Deze kapitelen vindt men ook in de kerken van Noor
beek en van Eijsden.
De kerk van Meerssen bevat ten slotte nog een kunst
werk, dat enig is in zijn soort. Het is het ranke zand
stenen sacramentshuisje, als een toren meer dan 12 m
opschietend langs de noordwand van het presbyterium.
Het is bijzonder rijk van beeldhouwwerk voorzien en
schitterend in zijn details. De oprichting geschiedde
ongeveer 1500 ter herinnering aan de Eucharistische
wonderen, welke in 1222 (Bloedende Hostie) en 1465
(Brandwonder) te Meerssen plaats hadden. De vele
bedevaartsgangers welke de kerk naar aanleiding daar
van steeds hebben bezocht, zullen wel het hunne ertoe
hebben bijgedragen om deze belangrijke schepping
mogelijk te maken.
Terugkomende op de oudste parochiekerkjes, het is ook
weer Zuid Limburg, dat kan wijzen op het bezit van het
enige nog zo goed als geheel intact zijnde voorbeeld
van een rechthoekige zaalkerk met versmald recht koor,
dat ons bewaard is gebleven. Het is de uit breuksteen
gebouwde, niet meer als zodanig gebruikte, kapel te
Lemiers, vermoedelijk daterende uit de Xle eeuw. Locale
omstandigheden als de wat afzijdige ligging en een
nauwe insluiting door woningen, hebben voorkomen, dat
deze kerk in de loop der eeuwen het veld moest ruimen
51
