43
uitgegaan van de prae-historische hut en het feit, dat
men steeds de grondslagen heeft aangetroffen van woon
huizen, die een zadeldak droegen, gesteund door een
nokbalk op twee draagstijlen. Deze laatste constructie
volgde volgens hem logisch uit die der huttentoen deze
van ondergronds bovengronds werden, moesten de spo
ren op andere wijze worden samengehouden. De woning
werd daardoor bovendien rechthoekig. In de breedte
volgden meerdere stijlen, in de lengte verbonden door
gordingen, zodat de sporen niet meer op de grond steun
den en een dak gingen vormen. Door de stijlen boven
dien horizontaal door dwarsbalken te verbinden, kon
men zolders en zelfs een verdieping bouwen. De hane-
balk maakte ten slotte de middenstijl overbodig.
De ontwikkeling der constructie zegt echter nog niets
van de oorspronkelijke opbouw van het boerenbedrijf.
Nu vinden we in de Lex Salica, die tot de vijfde eeuw
terug gaat, dat de hoeven bestonden uit een woonhuis
van één vertrek, dat door verschillende kleine, vrij
staande gebouwtjes omgeven was. De volgende stap was
het samenbrengen van woning en stal. De ruimte werd
onderverdeeld door een tussenwand. Daarna bouwde
men ook de deel of din met hooi- en korenberging als
mede de schuur aan. Alles lag dus naast elkaar onder
één dak, met de ingangen vanzelfsprekend aan de lange
gevel. Zo ontstond het langgeveltype, waar de Zuid Lim
burgse keuterij een voorbeeld van is. Opvallend is het,
dat een verdere ontwikkeling hiervan alleen te vinden is
op vruchtbare gronden. Dit in tegenstelling tot de mees
te andere streken in Zuid Nederland, waar gemeld type
zijn definitieve grondvorm bereikte. De groei van het
bedrijf, dat overal gemengd is, en de welvaart van een
deel der boeren, schiep een steeds grotere behoefte aan
ruimte. De bijzondere plattegrond en vooral de kap
constructie, lieten uitbreiding in de breedte niet toe.
Nog verdere verlenging van de gevel zou de bedrijfs
voering oneconomisch maken. Vanzelf kwam men er zo
toe de uitbreiding haaks op de oude bouw te plaatsen.
De overgangen van het langgevelhuis via de L vorm en