30
dienen, terwijl in de 4e eeuw na het opgeven van de
deltalinie in het Noorden, de landweg Keulen-Corioval-
lum-Boulogne tot het meest noordelijke verdedigings
front is geworden. In die tussentijd zal het karakter in
hoofdzaak burgerlijk zijn geweest. Niet alleen lag Corio-
vallum gunstig als „statio" poststation, het wegen
kruispunt) en rustpunt als zijnde een dagmarsafstand
zowel van Gulik als van Tongeren, doch Heerlen was
bovendien omringd door een groot aantal villae op
korte en grotere afstand. Het Heerlense aardewerk is in
vele dier villae teruggevonden. Het feit, dat in Heerlen
meer dan 20 ovens zijn opgegraven leidt zelfs tot de
conclusie, dat men ook voor export werkte. De nabij
heid van de grote heide (grondstoffen) en de waterrijke
bodem waren gunstige omstandigheden voor een der
gelijke industrie.
Na deze meer algemene beschouwing willen we enkele
opgegraven bouwresten en voorwerpen wat nader be
kijken, teneinde de lezer een beeld te geven van het
Romeinse leven. Het is uiteraard slechts een beperkte
keuze. Zij die zich volledig op de hoogte willen stellen,
worden verwezen naar het gemeentemuseum te Heerlen
en de bestaande literatuur.
De belangrijkste opgraving is ongetwijfeld die uit de
jaren 1940 en 1941, waarbij de volledige ruïne van
Romeinse thermen (badgebouw) kon worden bloot
gelegd. Deze vondst is uniek in ons land. De ruïne be
vindt zich tussen de hoger gelegen Caumer- en de lager
gelegen Geleenbeek. De nog bestaande kunstmatig aan
gelegde waterverbinding tussen beide beken zal des
tijds voor de watervoorziening zijn aangelegd, want er
werden geen waterputten gevonden. Voor de datering
van de thermen is belangrijk de vondst ter plaatse van
een inscriptiesteen, bevattende de letters TI. CLAV.,
hetgeen de afkorting is van Tiberius Claudius, die van
4154 na Christus keizer is geweest. Het was de ge
woonte openbare badgebouwen de naam van een auto
riteit te geven, die dan meestal ook zijn steun had ver
leend. Nu was Tiberius Claudius, die de vader van Nero