dochter, Anna van Culemborg, verkreeg vervolgens voor haar minderjarige zoon Erard de verheffing tot vrije Rijksbaronie. Tevoren had Karei V op weg naar zijn keizerskroning in Aken te Wittem de nacht doorgebracht (1520). Erard's zoon Floris I koos in 1568 de zijde der opstandelingen en moest vluchten. De prins van Oranje wist het kasteel op zijn eerste veldtocht weliswaar op de Spanjaarden te veroveren, doch in 1569 moest het weer worden prijsgegeven. Verwoesting volgde. Nadat o.a. het grafelijk huis van Waldeck Pyrmont nog enkele tientallen jaren bezitter was geweest (P. M. de beroemde krijgsman Georg Frederik) kwam Wittem in 1722 door aankoop in het bezit van de graven van Plettenberg. Zij verenigden Wittem met de vrije Rijks heerlijkheden Eijs en Slenaken, waarop dit gebiedje in 1732 tot Rijksgraafschap werd verheven. Toen de Plet- tenbergs ingevolge het verdrag van Lunéville schadeloos waren gesteld, kwam het landgoed in het bezit van de pachter van de kasteelhoeveSimon Merckelbach. Diens familie is nog steeds eigenaresse. Het gedeelte van het oorspronkelijke kasteel dat nu nog aanwezig is, dagtekent uit de 15e eeuw. Vermoedelijk is het na de verwoesting van 1569 geweest, dat het niet geheel hersteld werd. Die restauratie had plaats tegen 1611. In de eerste helft van de 18e eeuw is het volgens een oude schrijver: „ouderwets, bouwvallig en onbe woonbaar". Vandaar, dat F. graaf v. Plettenberg in 1732 kasteel Neubourg te Gulpen aankocht. Aanvanke lijk had hij zich een vleugel gereserveerd in het door hem van 17291732 gebouwde Capucijnenklooster te Wittem (nu Redemptoristenklooster). Het kasteel vertoont twee in een winkelhaak aangelegde vleugels met een uitgebouwde ronde toren aan de bui tenhoek. Het materiaal bestaat uit blokken kolenzand- steen. De kruisvensters zijn modern. In de binnenhoek bevindt zich een neogothisch voorportaal. Aan de noord- hoek van de westvleugel ziet men nog de aanzetten van een achtkanten hoekarkel. Schietsleuven zijn er ook nog een paar. De oostelijk van de hoeve gelegen kasteelpoort 144

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1951 | | pagina 164