rendement wordt zelfs nog een weinig verhoogd
door de ramen minder glasroeden te geven, zodat de
ruiten groter worden.
Gestaag dringt de Franse geest door in de maat
schappelijke verhoudingen, propagerend de persoon
lijke vrijheid van de mens. Voor het gildewezen
houdt dit in, dat de corporatieve macht gaat tanen
en reeds in 1776 heeft de minister Turgot een poging
gedaan, de gilden op te heffen. Tenslotte geschiedde
het radicaal in 1791, waarna in 1795 opnieuw een
Frans decreet vermeldt, dat alle gilden of broeder
schappen van neringen, ambachten en fabrieken
zijn vervallen verklaard. Bij ons zal dit, met een be
roep op het laatste Franse besluit, eerst plaats heb
ben in 1798, hoewel dan de gilden clandestien
voorlopig blijven voortwerken. Erger was het feit,
dat het opkomende systeem van op-voorraad-werken
groter ondernemingskapitaal vergde, zodat de kleine
en uitstekende vakwerkplaatsen meer en meer om
gezet werden tot fabriekmatige ondernemingen.
Hierin ligt de kiem voor het werken aan de lopende
band, waardoor het gildewezen in zijn oorspronke
lijke opzet geknakt wordt. En toch het schone
vakmanschap zou voorlopig nog niet gaan kwijnen.
De houtsoorten, beschreven in het le hoofdstuk,
blijven in gebruik, hoewel het mahoniehout meer
toepassing vindt, hetzij massief of als fineer. Het
54
1. AMBACHT
2. GRONDSTOF
