nen kwamen sterk onder bekoring van de gees
telijke stromingen uit Frankrijk; zij lazen Mon-
tesquieu, Malby, Rousseau, Voltaire en menig ge
schrift, dat in Frankrijk verboden, bij ons te lande
werd uitgegeven. Zo drong het rationalisme door,
begrippen over natuurrecht en volkssouvereiniteit
vonden ingang en ook de Amerikaanse Vrijheids
oorlog (17741783) werkte enerverend op hen in.
Typerend voor de tijd is de opkomst 1780) der
politieke pers, hoewel er nog geen vrijheid van
pers was, die eerst bij de grondwet der Bataafsche
Republiek, in navolging van Frankrijk, werd vast
gelegd (in Engeland sinds 1695). In de practijk
kwam er door de censuur nog weinig van terecht. Op
gericht werden (1781) het patriottistische blad „De
Post van den Neder-Rhijn" onder Pieter 't Hoen,
en in 1782 „De politieke Kruyer"; voorts versche
nen de nodige pamfletten. Van de prinsgezinden
verscheen nu „De Post naar den Neder-Rhijn"
en „De politieke Kruyersknecht". Naarmate de pa
triotten in de vroedschap der stedelijke regeringen
kwamen, werd de prinsenpartij scherper aangeval
len, hoewel vroeger de democraten op de hand van
de prins waren, doch zich teleurgesteld zagen door
de slappe houding der regering. Hierbij komt, dat
de eerste jaren van de 4de Engelse oorlog (1780
1784) fnuikend waren voor onze welvaart en de
schuld daarvan geladen werd op de schouders van
de prinsgezinden, zodat een algemene ontevreden
heid en stellingneming tegen de prins het gevolg
was. Vol illusie richtte men zijn ogen naar Frank-
49
4
