Enkele jaren later zouden zich voor 's-Hertogenbosch
nieuwe rampen opdoen.
De Fransche revolutie was losgebarsten en de eene
gebeurtenis volgde de andere op. Hoewel Dumouriez
in 1793 met zijn leger in Brabant was binnengevallen
en Breda, Klundert en Geertruidenberg in korten tijd
genomen had, moest hij die plaatsen ontruimen door
het oprukken der Keizerlijke troepen, die onder Aarts
hertog Karei hem bij Neerwinden een zware nederlaag
toebrachten. Hoewel de Fransche legers een nieuwe
nederlaag ondergingen bij Landrecies, drongen ver
sterkingen België binnen, dat na den slag bij Fleurus
op 22 Juni 1794 geheel in hunne handen viel.
De Generaal Pichegru rukte nu met zijn benden weer
Staats-Brabant in en sloeg in September het beleg
voor Den Bosch.
Evenals Lodewijk XIV had Pichegru zijn hoofd
kwartier te Heeswijk op het kasteel gevestigd.
De militaire Gouverneur Willem Landgraaf van Hes
sen Philipsthal trachtte de vesting in staat van ver
dediging te brengen en een inundatie te bewerken,
maar de lage waterstand maakte dit onmogelijk.
Bovendien was er voortdurend oneenigheid en tegen
werking tusschen den Gouverneur en den Magistraat,
vooral omdat deze den gehaten Douglas als Komman-
deur handhaafde.
Vluchtelingen uit de Meijerij en uit België, waar de
Fransche troepen opdrongen, kwamen te 's-Hertogen
bosch een schuilplaats zoeken. Ook hadden vele Fran
sche uitgewekenen, bisschoppen, prelaten, leden van
den hoogen Franschen adel, bevelhebbers van 's Ko-
nings legers reeds te voren binnen 's-Hertogenbosch
een veilig onderkomen gezocht, waarvan de meesten
in deerniswaardigen toestand verkeerden.
48