26
teit van het gemalen meel valt zeker niet te klagen;
velen prefereren zelfs het op de molen gemalen meel
boven dat van de grootmaalderijen, waar het graan tus
sen stalen rollen wordt gewalst en daardoor minder
van kwaliteit zou worden, o.m. tengevolge van tempe
ratuursverschillen.
Fig. II toont duidelijk de inwendige constructie van
de korenmolen. De molenwieken brengen de molenas en
daarmede het houten kroonwiel aan het draaien, dat
grijpt in een rondsel, eveneens van hout, dat de spil of
koning in beweging brengt. Aan het ondereinde van
deze koning bevindt zich een van kammen voorzien
wiel, het spoorwiel, dat op zijn beurt weer grijpt in
rondsels. Ieder rondsel brengt een spil in beweging,
waardoor de bovenste molensteen, de loper, gaat draai
en over de andere, de ligger. De molenstenen bevinden
zich in een kuip, waarboven een stortkaar is aange
bracht, waarin het graan wordt gestort, dat van hieruit
tussen de maalstenen valt. Het vermalen meel wordt
een verdieping lager opgevangen in de maalbak, waar
aan de meelzak hangt.
In de molenstenen worden kerven gehakt (de stenen
worden „gebild") met behulp van speciale scherp- of
bilhamers. Dit billen is een zeer belangrijk werkje, om
dat daarvan de kwaliteit van het meel voor een groot
deel afhangt. Hebben de groeven hun scherpe kanten
verloren, dan dient opnieuw gebild te worden. Oudtijds
gebruikte men daarbij billampen, die een helder licht
verspreidden en het billen gedurende de nacht mogelijk
maakten. De molenstenen zijn gemaakt van natuursteen
of kunststeen. De natuurstenen zijn van basaltlava
(blauwe of Duitse stenen) of van „kwarts" (Franse
stenen)De kunststenen van tegenwoordig worden ge
goten; zij zijn gemakkelijk in het gebruik, doordat zij
niet zo moeilijk te scherpen zijn en minder snel slijten.
Belangrijke voordelen dus! Er zijn verschillende ma
ten: 17-ders, 16-ders en 15-ders, d.w.z. met resp. 1.50,
