als zijn zijtak in sterkte en uitbreiding deed toe
nemen, verkleinde het watergebied van het Zwin
voortdurend. De zee schuurde de Hont verder uit,
doch liet het Zwin als dood water over aan zijn strijd
tegen het land, waarin het onvermijdelijk moest
onderdoen. Dit geographisch verschijnsel kreeg tegen
het einde der XVe, begin XVIe eeuw zijn definitief
beslag ten nadele van Brugge.
De XVIe eeuw werd voor de eenmaal weelderige
Zwinstad een tijdperk van rauw pauperisme. In 1544
waren er, voor de zeven parochies, niet minder dan
7696 personen op de ondersteuning door de Heilige
Geesttafel aangewezen; in 1469 hoefden dezelfde in
stellingen nog maar in het levensonderhoud van 316
armen te voorzien.
De XVIe eeuw was daarbij voor lange duur ge
vuld met de onzalige godsdienstoorlogen, die niet
alleen omwoelende onrust in de gemoederen bracht,
doch toen de beeldenstorm wervelde, veel historische
schatten van de Zwinstad voor immer ten ondergang
doemden.
1. Brugge's laatste opstand
Het politiek machtsvertoon dat de Zwinstad in de
XlVe eeuw, als sterke stadsstaat in het Middeleeuwse
Vlaanderen, had kunnen volhouden, had het cen
traliserend optreden der Boergondiërs in de XVe
eeuw in grote mate gefnuikt. Desondanks zal Brugge
op het einde dier eeuw tegenover de eerste Habs-
burger nogmaals pogingen in het werk stellen om de
anti-stedelijke dynastische politiek van de vorst te
dwarsbomen. Het heeft nog de durf zijn eigen vorst
te kerkeren, maar bezit achteraf niet meer de kracht
om zich te herstellen na de wraakneming van de toen
diepgekrenkte landsheer.
56
