graafschap Vlaanderen. Het vormt een indrukwek
kend gebouwencomplex, waarvan sommige delen
dateren uit de eerste helft der XVe eeuw; doch het
was voornamelijk Lodewijk van Gruuthuuse, een
figuur van aanzien tijdens de regering der Boergon-
dische hertogen, die er een opvallende uitbreiding
aan bezorgde. Tussen 1465 en 1470 liet hij de Noor
delijke gevel optrekken. Thans behoort het prachtige
XVe eeuwse paleis toe aan de stad, die het sedert
1906 inrichtte tot een oudheidkundig museum, met
een rijke verzameling historische bezienswaardig
heden. (Afbeelding 17)
Met het oog op de profane bouwkunst moeten wij
er ten laatste aan herinneren dat onderscheiden
natiehuizen van vreemde kooplieden eveneens in de
XVe eeuw hun ontstaan hebben gevonden: het huis
der Castilianen rond 1450, dat der Duitse Hanze in
1478; dat der Spanjaarden en Portugezen in 1494.
(Afbeeldingen 11, 12, 13).
Alles samen werd in de XVe eeuw ongetwijfeld de
burgerlijke bouwkunst drukker beoefend dan de
kerkelijke, wellicht in tegenstelling met vroegere
eeuwen. De periode der Boergondiërs, het „herfsttij"
der Middeleeuwen, ademde immers in de eerste
plaats een profane, wereldse atmosfeer uit. Dit ver
hinderde nochtans niet, dat toen ook verschillende
godsdienstige gebouwen werden begonnen en reeds
bestaande bidplaatsen werden voltooid of vergroot.
De eigenaardige Jerusalemkerk, begonnen in 1428
door de gebroeders Pieter en Jacob Adornes, zou
door hen naar de plannen van de H. Grafkerk te
Jerusalem zijn ontworpen. De kerk vertoont slechts
één beuk. Het merkelijk hoger gelegen koor bereikt
men langs twee stenen trappen. Er boven rijst de
toren, terwijl onder het koor een krocht werd aan
gebracht, waar in een vergulde kast een relikwie van
49
Brugge 4
