in hoofdzaak werd hij langs Brugge's voorhaven,
Damme, naar Engeland overgebracht. Ook de Noord
en Oostzeekusten gingen open voor de durvende
Brugse handelsman. Sedert het midden van de
Xlle eeuw ontmoet men Vlamingen in het Wezer-
gebied, dat zij langs de stroommondingen, de Zuider
zee en de Friese eilanden bereikten. Het bier uit
Bremen leerde men te Brugge kennen als de uit
gelezen drank, die ook ter gelegenheid van de
H. Bloedprocessie, in de Meimaand, aan de ver
moeide trompetblazers werd aangeboden. Met de
kuststeden van de Baltische zee, die eenmaal het
ruimste aandeel in Brugge's handel voor zich zouden
opeisen, raakte de Bruggeling in de XlIIe eeuw
bekend.
Niet alleen naar het Noorden, doch ook naar het
Zuiden, naar Frankrijk en de Middellandse Zee
gewesten togen de Bruggelingen, hetzij over land,
hetzij over zee. Op de markten van Champagne,
halverwege Vlaanderen en Noord-Italië, ontmoetten
de Vlaamse kooplieden de Italiaanse handelslui. Uit
Poitou, Guyenne en Gascogne de Engelse bezit
tingen op Franse bodem haalden de Bruggelingen
sedert de Xlle eeuw vooral wijn, die uit Brugge naar
Engeland of Duitsland werd verscheept. Van heel
vroeg verleende ook de Middellandse Zee toegang
aan de Vlaamse handel. Vlaanderen had druk mee
gedaan aan de beweging der Kruisvaarten en dus
sedert het einde van de Xle eeuw reizen over de
Middellandse Zee ondernomen. De kroniekschrijver
van de vierde kruisvaart, Villehardouin, verhaalt dat
de Vlamingen lakens bijhadden om er onderweg
baar geld van te maken. Tot een bedrijvige Vlaamse
handel in de Middellandse Zee is het echter nooit
gekomen. Evenals voor de Oosterlingen valt de
drukke handel met de Lombardische steden
26
