VOORBERICHT
Dit boekje heb ik gemeend te moeten noemen „De
Hollandse Tegel". De tegels welke daarin behandeld
worden hebben gedurende enige eeuwen intieme schoon
heid gegeven in het Hollandse huis.
De bedoeling van de Heemschutserie is onder meer de
aandacht te vestigen op de verschillende schone voort
brengselen die de knappe handwerkslieden in vroegere
jaren in Nederland hebben voortgebracht, met de over
tuiging iets schoons te brengen, gegrondvest op de al
oude werkwijze van het ambacht naar de voorschriften,
voorbeelden en ervaringen van de oudere meesters.
Een wetenschappelijk werk is dit boekje niet, maar het
is de bedoeling om belangstellenden, die nog niet ver
der gekomen zijn dan een enkel tegeltje, gekocht als
herinnering aan een vacantiereisje of afkomstig van de
verbouwing van het ouderlijk huis, nader te brengen tot
dit schone Hollandse product, gezien door de ogen van
een verzamelaar. Het boekje kan hen verder tot hulp
zijn wanneer zij lust krijgen tegels te verzamelen.
Voor de meer gevorderde belangstellenden is aan het
slot van dit boekje een litteratuurlijst, de belangrijkste
boeken vermeldende over tegels en het aanverwante
aardewerk. Hierin zullen zij antwoorden vinden op de
vele vragen, welke bij de bestudering van de tegels en
het aardewerk naar voren komen.
In dit boekje wordt vrijwel alleen de tegel behandeld,
niet het aardewerk, dat in dezelfde werkplaats ontstond
en in dezelfde oven gebakken werd. Deze aanverwante
voortbrengselen, de tegel en het aardewerk, zijn hier
gescheiden. Dit is tevens gedaan omdat de tegel bijna
uitsluitend volkskunst is geweest en gebleven, terwijl
het aardewerk van volkskunst veelal tot sierkunst werd.
De oude Hollandse tegels hebben een grote bekoring
door de schone kleuren, door het fraaie ornament, door
5
