47
ring. De witte wanden met de eikenhouten trap met
bedstede, schotwerk of kast werden verlevendigd door
de kleurige tegelvlakken, tezamen een interieur van
grote schoonheid vormende.
In de achttiende eeuw vonden de tegels toepassing in de
eenvoudige behuizingen en bij de rijkaards in onder
huis, kelder en keuken.
Tot op onze tijd heeft de tegel zich gehandhaafd, ook
al is het Nederlandse product grotendeels verdrongen
door buitenlandse koopwaar en door inlands fabrikaat
dat daarvan navolging is.
Naast de gewone wandtegel is nog velerlei anders ge
maakt. Dat zijn eerst de stroken of randen van de halve
breedte en versierd met overeenkomstige ornament als
de gehele tegels. Zij hebben gediend voor afsluiting
der tegelvlakken. Deze randen verkrijgen in de tweede
helft der achttiende eeuw zelfstandig ornament in ve
lerlei variatie.
Voor de schouwen werden pilasters gemaakt, als her
innering aan vroegere zuiltjes. Deze bestaan uit een
reeks bij elkaar behorende tegels, boven elkaar ge
plaatst, veelal een getorste zuil voorstellend, soms met
ranken en met basement en kapiteel.
Dan zijn er van de vroegste tot de laatste tijd tegel-
schilderijen gemaakt van vakken tegels tegen elkaar
gelegd. De afbeelding van de Friese geleibakkerij,
hiervoor vermeld, is er een voorbeeld van. De voorstel
lingen zijn velerlei. Het zijn bloemstukken, landschap
pen, spreuken, klokken, bijbelse tafrelen, later vogel
kooitjes. Ook ridders te paard met onderschrift. Op
merkelijk is dat vele dezer voorstellingen voorkomen
met andere onderschriften; zo is er een veelvuldig voor
komende ridder op een stevig paard met de namen der
opvolgende stadhouders eronder. Getrouwe portretten
zijn dit derhalve niet.
Als laatste uiting zijn tableaux met Napoleontische sol
daten in de militaire kledij van die tijd.
De tegelschilderijen zijn weieens gesigneerd en geda-
