D e vroegste tegels zijn de Antwerpse tegels.
HOOFDSTUK III
DE ANTWERPSE TEGELS
In het grote West-Europese Rijk van Keizer Karei V
werd van Noord naar Zuid en omgekeerd gereisd.
Kunstenaars uit de Nederlanden gingen naar Italië om
zich te bekwamen of daar te blijven. Kunstzinnige
handwerkslieden kwamen uit Italië naar het Noorden.
Zo is te verklaren dat reeds in de aanvang der 16e eeuw
majolicaschilders en -bakkers zich in Antwerpen ves
tigden en daar school maakten. Wellicht zullen ook
Nederlanders in Italië het vak geleerd hebben en dit
hierheen gebracht hebben.
Een voorbeeld van de vroegste tegels, welke Antwerpse
tegels genoemd worden, is in het Rijksmuseum te Am
sterdam en vermoedelijk afkomstig van het kasteel
Herckenrode in België. Ook in andere musea bevinden
zich gedeelten van deze vondst. Deze tegels zijn kaal
gesleten, zullen als vloertegels gebruikt zijn. De ver
deling der tegels is niet gewoon in vierkanten, maar
meer samengesteld. De middentegel is vierkant, onge
veer 12 X 12 cm. Daaromheen sluiten randen met dub
bel afgeschuinde hoeken, tezamen een achthoek vormen
de. Met de achthoeken en de kwadraten doorgaande
vormt dit een verrassend patroon. De kwadratische tegel
heeft een cirkelvormige versiering met daarin een man
nen- of vrouwenafbeelding, naar de tijd met hoofdtooi
en kleding. De ornamentiek draagt een Zuidelijk karak
ter. De tegels zijn veelkleurig beschilderd en geglazuurd
in de trant van het Italiaanse majolica. De kleuren zijn
blauw, geel, oranje, purper en groen. De cirkelvormige
omlijning, de trek, is blauw en geel. Een opvallende
eigenschap is dat de gele kleur helder geel is.
19
