een staand hert, een ruiter te paard, de Hollandse tuin, ook mythologische en bijbelse voorstellingen. De haard- stenen tezamen gevoegd, vormen een doorlopend orna ment. Gave haardstenen zijn er niet veel. De meeste zijn door het vuur aangetast en hebben een deel van het relief verloren. De weinig voorkomende afdeksteentjes hebben aanver wante versiering. In het Rijksmuseum is een schouw op gesteld met haardstenen en met een afdekblokje. In het huis „De Olifant" te Heenvliet (eiland Putten) dat ge dateerd is 1592, is een laatgothische schouw. Daarin is een vloertje van zeskante blokjes, tevoren genoemd, en een haardplaat van haardstenen met afdekstuk. Dit vloertje en de haardstenen werden daar bij de restau ratie heengebrachtze kwamen uit afbraak te Utrecht. Een fraai exemplaar afdekblokje is (wie zou 't daar zoeken) in het als museum toegankelijke huis te Voorst tegenover de oude kerk, in welk huis vele jaren de pre dikant woonde die velerlei verzamelde. De afdekblokjes zijn veelal versierd met een wapen, een spreuk en zijn meestal gedateerd. De laatst voorkomende haardstenen, eerste kwart 17e eeuw, hebben ornamentale versiering van bloemen en arabesken, nog verwant aan de vroegere renaissance- vormen. De Hollandse haardstenen zijn ongeglazuurd. Er zijn ook geglazuurde haardstenen, met doorschijnend gla zuur, dus ongekleurd. Deze komen uit Limburg en be- horen bij het Limburgse aardewerk. 18

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1949 | | pagina 21