torens en borstweringen. Zelfs kwam er bij een der
laatste restauraties een geheime put te voorschijn, waar
uit men vanaf de bovenste verdieping door een trechter
in de muur van de achtergevel drinkwater kon putten,
om bij belegering voor dorst gevrijwaard te zijn. Ook
zijn oorspronkelijke vorm, zonder bordes, zonder
klokketorentje, was veel krijgshaftiger en barser, meer
in overeenstemming met zijn grimmige dienst aan
Mars.
Nadat het gebouw voltooid was, bracht men allerlei
snaakse versieringen aan de buitenkant aan, die ten
doel hadden de hertog van Gelre te bespotten. Deze liet
dit evenwel niet op zich zitten en wist bij het verdrag
dat hij in 1528 met de landsheer Karei V sloot, een ge
heime bepaling opgenomen te krijgen behelzende, dat
Deventer tijdens het leven van de Gelderse hertog geen
brug over de IJssel mocht hebben en elf jaar lang
hebben de Deventernaren met dit ongerief de prijs voor
hun grappenmakerij moeten betalen.
Daarenboven werd een aantal spotbeeldjes op last
van Karei V nog in 1532 weggenomen, waarvan men de
lege consoles nog heden ten dage kan zien. Wel is nog
aanwezig, behalve de fundatiesteen met het opschrift:
„Int jaer ons Heeren anno MD ende XXVIII op sunte
Mariën Dach woert den eersten sten van desen Waeche
ghelacht 1528", en drie stenen naast elkaar met zon,
maan en ster, symboliserend de naam van een der af
gebroken forten de Morgenster, een koddig beeldje,
voorstellende „de Kiek in de pot", een manshoofd,
kijkend in een etenspot. Helaas is zijn tegenhanger, de
Kiek uit de pot, bij het bombardement van 6 Februari
1945 eraf geslagen ep verbrijzeld.
Inwendig bevat het Waaggebouw sinds 1915 een mu
seum op Deventer en omgeving betrekking hebbend.
59
