beukenboomen. Vroeger zal de aanleg van het
ruime park anders geweest zijn, meer in over
eenstemming met de strenge rechte lijnen van het
huis, maar zeker minder romantisch. De beginnen
de zandgrond leende zich hier echter beter voor
den schilderachtigen laat- 18de en 19de eeuwschen
natuurlijken parkstijl dan voor den honderd jaar
ouderen, nuchterder tuinaanleg met verre rechte
perspectieven en stijve geschoren heggen, waar
binnen broderies, beelden of vijvertjes op de ma
nier van Le Nötre.
Houdringen stond aan het begin van een histori
sche ontwikkeling. In navolging van De Mamuchet
en enkele anderen gingen al spoedig velen onzer
rijke regenten en kooplieden de lustverblijven van
de groote heeren op het land nabootsen. Enorme
kapitalen besteedden zij weldra voor den aanleg
van uitgestrekte tuinen met vijvers, berceaux,
fonteinen, broderies, tenten van latwerk of gescho
ren heesters, grotten versierd met schelpen en ge
kleurde steentjes, tuinbeelden en -vazen, vorm-
boomen en wat er al niet meer in de Lodewijk
XlV-tuinen thuisbehoorde. Het duurde niet lang
of het werd een tegen elkaar opbieden waarbij
rijke snobs topprestaties wisten te produceeren, die
echter in hun gekunsteldheid en overdrijving niets
meer te maken hadden met de klare, evenwichtige
ideeën van Le Nötre c.s. aangaande tuinaanleg.
Ronduit onverteerbaar, ja zelfs belachelijk werden
dergelijke voortbrengselen tenslotte. Het summum
op dit gebied bood het landgoed Heemstede ten
noord-westen van Houten.
Heemstede (afb. 10) was een ridderhofstad die, als
zoovele in zuid-oost Utrecht, vermoedelijk gebouwd
werd door een zoon uit het geslacht Van Wulven,
hetgeen uit de golven in haar wapen blijkt. Reeds
in 1323 wordt melding gemaakt van een zekeren
Everard van Heemstede in een brief van bisschop
80
