un charme attrayant dans la retraite et dans la
dévotion. On est dans cette égiise a mille lieues du
monde Neen, niet duizend, maar wel enkele
honderden mijlen: wij menen in Duitschland te
zijn, in het stamland van de Hernhutters èn van de
geniale musici der 18de eeuw, in het land waar in
1766 Handel en de groote Bach juist hun roemrijke
loopbaan voltooid hadden, waar Haydn en de
toenmaals tienjarige Mozart reeds het muziekleven
leidden en waar Beethoven nog geboren zou
worden. In Nederland was een zoo hoog-opgevocr-
de musicale opluistering van de kerkdienst (die
hoe kenmerkend in dit verbandtot den laatsten
oorlog in de Duitsche taal werd gehouden) met
koren en een uitgebreide instrumentale begeleiding
niet gebruikelijk.
En waarlijk 't is een zegelied,
Dat uit die tempelhorens vliet,
Door Hernhut's kindren aangeheven,
Wien God een tent hier heeft gebouwd,
En tevens onder 't groene hout
Een tempeltent gegeven
dichtte J. P. Hasebroek nog in de 19de eeuw.
De eenvoudige kerk, die Belle en La Tour bezoch
ten, was nog niet degene die wij tegenwoordig
kennen; die dateert pas uit 1768. Aanvankelijk
hielden de broeders kerkdienst in de oranjerie
van het Zeister slot. Maar hoe goed kunnen wij
overigens de 18de eeuwsche bezoekers van Zeist in
gedachten volgenWant weinig is sedert dien aan
de gebouwen der Moravische broeders veranderd.
Latere uitbreidingen geschiedden in ouden stijl.
Slechts de beplanting van de lange rechte oprijlaan
voor het slot was toen wat weliger, zooals oude
afbeeldingen ons laten zien.
De tweede dochter van den graaf van Zinzendorff,
Maria Agnes gravin van Dohna, had inmiddels in
96
