eens mooie rode pannen, maar rode pannen die zo'n beetje
naar rose zwemen. En al wordt er nog weinig gebouwd,
toch ziet men overal nieuwe huisjes met rode daken in de
dorpen verschijnen. Zijn ze lelijk? Niet eens altijd. Maar
toch passen ze er niet. Opvallend en zich daardoor te sterk
op de voorgrond dringend, verscheuren ze het dorpsbeeld.
Ook in ander opzicht dreigen er gevaren. Het is duur om
nieuwe straten aan te leggen, nieuwe rioleringen te maken,
nieuwe straatlantaarns aan te schaffen, kortom, het is duur
om gronden bouwrijp te maken. En toch wanneer er geen
straten komen en geen rioleringen en geen straatlantaarns
kan er ook niet gebouwd worden. Dan maar zoveel moge
lijk bezuinigen, zo klein mogelijke bouwterreintjes, zoveel
mogelijk huisjes langs een zo kort mogelijk stukje straat
of liever nog: helemaal geen nieuwe straten, maar tussen
de oude bebouwing in nieuwe huisjes neerzetten. Daar
gaat dan het oude open dorpsbeeld mee heen. De weggetjes
van weleer, met hier en daar een boerderij of een arbeiders
woning, worden straatjes met rijen huisjes.
Zo raakt in de Drentse esdorpen de ruimte in verval. Men
kiest, en kan ook eigenlijk niet anders, de weg van de
minste weerstand. Maar het resultaat blijft bedroevend.
De Drent heeft overigens wel meer de weg van de minste
weerstand bewandeld en, gezien door de bril van de tijd,
vallen de resultaten uit vroeger eeuwen niet eens tegen.
Bekijk het tot stand komen van het wegennet maar eens.
Zonder daarbij na te denken werd ook hier de weg van de
minste weerstand verkozen. Het resultaat was grillig, on
regelmatig, toevallig, maar niettemin bekoorlijk. Die oude
kronkelende zandwegjes met hier en daar een keienstraatje,
met hun kuilen en brede grasbermen, met hun slingerende
wagensporen, hun plassen, de rustieke hekken, die tot af
scheiding van de erven dienden, de verspreide struiken
en bomen, ook zij behoren al weer grotendeels tot het ver
leden. Er kwam veelal een nette en zeker veel bruikbaarder
klinkerbestrating voor in de plaats. Er kwamen zelfs hier
en daar brede asfaltwegen dwars door de oude dorpsker
nen, die daardoor in twee helften werden gekloofd. Tot op
63
