len hier elk op hun beurt en in hun sfeer een verzorgende
functie.
De genoemde nieuwe ontginningskolonies zijn uit land
bouwkundig oogpunt een succes gebleken. Er liggen mooie
bedrijven en deze nieuwe nederzettingen zijn gezonde on
derdelen van de Drentse volkshuishouding geworden.
Nieuw als ze zijn, doen ze nog wat kaal aan. Men mist er
hoog opgaand hout en in het algemeen beplanting. De
boeren, die er zich vestigden, voor een belangrijk deel af
komstig uit veenkoloniale streken en dus van huis uit aan
een kale omgeving gewend, hebben over het algemeen wei
nig belangstelling voor houtgewas. Dit is niet alleen jam
mer uit het oogpunt van landschapsschoon, maar ook ter
beteugeling van zandstormen zou een wat ruimere beplan
ting hier geen overdaad zijn. Jaarlijks, tijdens droogte
perioden, doen zich deze zandstormen voor. Ze zijn niet
slechts hinderlijk op de dagen dat ze woeden, maar boven
al betekenen ze een verarming van de grond door het ver
stuiven van humusrijke bestanddelen en een schade-factor
voor het te velde staande gewas. Tenslotte zijn bomen en
struiken als nestelplaats voor nuttig gevogelte van niet te
onderschatten belang in de strijd tegen schadelijke insec
ten en larven. Dit alles wordt nog te weinig ingezien
en zeker beseft men nog onvoldoende het gevaar voor ver
arming van de grond, dat in die stuivende vuil-gele zand
wolken schuilt, die soms dagen lang over de ontgonnen
velden gieren en schuren.
Alleen te Witteveen is een poging tot kernvorming ge
waagd. Uitgaande van de stelling, dat er in een Drents
dorp een brink moet wezen, heeft men er, in een streekdorp
nota bene, een brink geprojecteerd van een dusdanige om
vang, dat er van een eigenlijke kernvorming niets terecht
is gekomen. Verloren staan er de kerk en een school tegen
over een sigaar-vormige houtbeplanting.
Resumerend kunnen wij tenslotte vaststellen, dat de nieu
we Drentse ontginningskolonies het karakter dragen van
streekdorpen, typisch agrarische nederzettingen van ultra-
rechtlijnige opzet, zeer open en met te weinig beplanting.
111
