water of in modder en plassen is machtig gezellig soms."
„Soms" maar het kon er ook bar triest wezen. Soms
had dit landschaps- en dorpsbeeld iets schilderachtigs,
maar daarnaast was het toch in hoofdzaak somber, arme
lijk en armetierig. Er heerste hier iets van een wild-west
romantiek. Eigenlijk pas na 1900, toen men allerwege meer
oog begon te krijgen voor sociale vraagstukken, komt er
geleidelijk aan enige verbetering. De levensomstandighe
den worden normaler, zij het voorlopig nog weinig royaal.
De nieuwe Woningwet begint haar zegenrijke resultaten af
te werpen. De plaggenketen worden in de ban gedaan. Al
lengs worden de woningtoestanden beter. Tussen de beide
wereldoorlogen worden honderden nieuwe arbeiderswonin
gen gebouwd, maar met dat al zijn de woningtoestanden
hier nog weinig gunstiger dan in de door de oorlog ge
troffen gebieden.
Er is in dit merkwaardige gebied nog veel te doen. Er zijn
nog heel wat plooien glad te strijken, die ontstaan zijn als
gevolg van een al te wilde groei, van het ontbreken van
een behoorlijke opzet. De bij de stichting van een neder
zetting gemaakte fouten blijken dikwijls bijna onherstel
baar. Het is een vingerwijzing om bij het uitwerken van
kolonisatie-plannen steeds de grootst mogelijke zorgvul
digheid te betrachten.
103
