moest op de heenvaart meest ballast innemen, waar
voor dan o.a. de Friesche tegels, dakpannen en steenen
dienden. In het dagboek van het Kasteel Batavia heb
ik ook dergelijke vrachten naar Oost-Indië aangetrof
fen, terwijl het bekend is, dat in gebouwen in Marokko
en Algiers op die manier Delftsche en Friesche tegels
terecht zijn gekomen.
De te Leeuwarden en in Friesland in de 17e en
18e eeuw gebruikte huishoudelijke keramiek bestond
voor een groot deel uit import uithet groote Hol-
landsche ceramiek-centrum Delft, de omringende lan
den Duitschland, België en Engeland en vooral in
porselein uit het OostenChina en Japan.
De kunst der glasschrijvers.
De oudste mij bekende sporen van beschilderde
glazen in Friesland zijn kleine fragmenten van glas
met bijbehoorende looden randen in ruitvorm bij de
ontgraving van de fundamenten van Friesche kloosters
te voorschijn gekomen. Deze fragmenten zijn van groe
nig glas met donker bladornament in Gothischen stijl
versierd, naar het mij voorkomt, uit de 15e eeuw.
Waarschijnlijk zullen ook de Leeuwarder kerken met
dergelijke beschilderde glazen versierd zijn geweest,
waarvoor zeker de in het Register van den Aanbreng
van 1511 genoemde glaesmaekers zullen hebben ge
zorgd.
Eekhoff vermeldt, dat in 1544 hier als burger is inge
schreven Reyer Gerbrants glasschilder van Amsterdam,
die een zekere bekendheid heeft gekregen doordat de
in 1527 te Leeuwarden geboren ornamentteekenaar
Hans Vredeman de Vries vijf jaar bij hem in de leer
is geweest met het doel om glasschilder te worden.
Dezelfde schrijver vermeldt ook nog Gerard van Hoorn,
een glasschilder, die in Italië gewerkt heeft en die van
hier geboortig wasHendrik Smids, die zich hier in
1623 als glasschrijver van Antwerpen vestigde als ook
84