zilvervloot, Comelis Tromp als zeeheld, het wapen van
Amsterdam en het wapen van Friesland. Wij hebben
hier mogelijk met inheemsch fabrikaat te maken.
e. haardgerief. De haard is altijd het middelpunt
van de menschelijke woning geweest, van oertijden af
toen de rook uit de haarddobbe midden in de hutkom
door het rookgat in het dak kon ontkomen tot in onzen
tijd, nu wanneer er maar brandstof voor was naast de
centrale verwarming gaarne nog een open haardvuur
zou worden aangelegd enkel om de gezelligheid,
de huiselijkheid, de sfeer van onze huiskamer. De
haard was het punt van samenkomst na de dag
taak, np. het zwalken buiten en bovenal de plaats waar
de volksverhalen en tradities levendig gehouden werden
en waar de volkskunst bij een flakkerend olielampje
of een walmende kaars werd geknutseld. De smid moest
het haardgerief verzorgen fraai gesmede haardhekjes,
vuurpotten, halen, poken, tangen, aanblazers, turfbak
ken, turf- en houtbijltjes, enz. enz.
steek-, stoot- en slagwapens. Hiervan bezit het
Princessehof een mooie collectie hellebaarden en aan
verwante wapens, deels Duitsch en Zwitsersch werk.
g. messen en ander dagelijksch geriefwaarvan
de hechten in allerlei technieken fraai versierd zijn en
die bij het Eetgerei, de Coutellerie- of Besteck-verza-
meling zijn ingedeeld.
Ook de smeden voorzagen hunne werkstukken van
ingeslagen merken. Vele der door mij verzamelde
tafel- en zakmessen hebben dergelijke meesterteekens
op de lemmetten, als een ster, een lelie, een hart, enz.
In de Leeuwarder Courant van 15 Maart 1939
komt een aardig artikeltje voor over een verdwijnend
oud smidsbedrijfje te Dokkum. Voor de Oudheid
kamer aldaar werd daaruit verworveneen ijzeren
draaitreeft uit 1769, een dito vuurmand, een hand-
gesmede klontjesschaar en een gesmeed ijzeren steek
mes voor hoefbeslag. Dit mes was door den smid
77
