eeuwsche vijzels en Hokken in het Princessehof zijn niet minder dan vijf gesigneerde exemplaren van Leeuwar der gieters t.w. vanGregorms Gregori Hallensis (1604) Jacob Noteman (1646) Jurgen Balthasar (1651) en Petrus Overney (1692 twee stuks) (afb. XII, 22). Het geelgietersbedrijf Het geelgietersbedrijf, dat naast vijzels, kerkkronen, kandelaars en kranen allerlei andere voorwerpen van huishoudelijk gebruik leverde, bleef in eere ook nadat de geoctrooieerde klokgieterij, waarschijnlijk kort na 1711hier te niet ging. Blijkbaar woonden de mees ters van dit en het aanverwante gilde der smeden in de Slotmakers-straat. Van een in die straat gevestigde geelgieterij vond ik in een advertentie uit de tweede helft der 18e eeuw: „aangeboden alderley zoort van Kerk-kronen van 50 pond, van 100 pond, van 200 pond, van 400 pond, van 800 pond, ook allerley zoort van Bouteljekranen, Bierkranen, Pompkranen, heel grote kranen in Stokers bee's, Brouwers Ketels en aller hande fatzoen van Paarde Gereyden. Giet ook het Koperwerk in de Muurwerken en Metalen Kommen in zijlsdeuren." De bronzen leeuwekop, die tot uitmonding diende van de pomp bij de vroegere stedelijke vischmarkt (thans bewaard in het Princessehof) is mogelijk het werk van een Leeuwarder geelgieter uit 1634 (afb. XII, 23), terwijl de, zeker ook reeds eenige eeuwen oude koperen kraan (XIII, 25), die ik in het be gin van deze eeuw kocht bij een koperslager in de Slot makersstraat wel afkomstig zou kunnen zijn uit de geelgieterij van de familie Pluimker, die in de 18e eeuw in die straat gevestigd was, Er zijn hier zeker vele geelgieters geweest en hunne namen zijn in de archieven wel op te diepen, doch dit is van weinig belang daar toch geen werkstukken aan hen zouden 70

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1948 | | pagina 73