Imperialisme bot te vieren en tracht het de Neder
landen politiek en economisch tot onderdrukking te
brengen. Onze 8o-jarige vrijheidsstrijd tegen den over
weldiger zou dit beletten en tenslotte tot eigen expansie
en bloei leiden.
De 16e eeuw moest al dit nieuwe en de vele gevolgen
er van op allerlei gebied verwerken. Het afgelegen en
afgesloten Friesland stond bijzonder ongunstig voor
het probleem van dezen nieuwen tijd. Verzwakt door
bijna anderhalve eeuw met afwisselenden uitslag ge-
voerden strijd was geen der twistenden sterk genoeg om
een nieuwe regeering te vormen. (Het was dus in zekeren
zin een uitkomst, dat Keizer Maximiliaan Friesland
verkwanselde aan Albrecht van Saksen, die reeds vooraf
door de Schieringers te hulp was geroepen.
Van 1498 tot 1515 duurde deze Saksische over-
heersching. In vele opzichten is ze voor Friesland een
zegen geweest omdat er orde geschapen werd, al ging
deze dan ook gepaard met het verlies van de oude vrij
heid. Na ook nog de plunderingen te hebben doorstaan,
die het gevolg waren van den strijd tusschen Karei
van Gelre en Karei V kwam Friesland in 1524 aan
dezen laatste. Dat onder die omstandigheden Friesland
met zijn rijken 'bodem arm en berooid was geworden
behoeft geen verwondering te baren.
Hoe zwaar deze beroeringen in de 16e eeuw voor
namelijk op de Friesche Zuiderzeehaventjes hebben
gedrukt, bleek mij nog uit de, in deel IV van het Char
terboek bladz. 69 en 70 afgedrukte verdeeling over de
Steden van de quota in een van de vele oorlogsschattin
gen, die in het jaar 1579 geheven werden.
Op 17 Augustus vastgesteld bleek ze voor de kleinere
steden nog te hoog en werd daarom 2 dagen later ge
wijzigd. Ze geeft een juiste verhouding van de draag
kracht der verschillende Friesche steden in het laatst
van de 16e eeuw.
52
