een veemarkt waar schapen ende verckenen, peerden, horssen, ossen ende koeyen, sampt andere jonge beesten verhandeld werden, vischbanken waar naast zeevisch, mosselen, sallem, ijsselbraesem, ael en andere meer- visch te koop was en een vleyschhuis. Hiernaast verkocht de stadsburger ook zijn handels waar „op syn venster". 'Onwillekeurig komen ons bij het lezen van deze uitdrukking de geestige middeleeuwsche stadsgezichten voor oogen, waarbij, door het neerklap pen der onderluiken, uitstallingen voor de vensters ontstonden. Onder de vreemdelingen, die de markten te Leeuwarden en de andere Friesche landstadjes bezoch ten worden speciaal genoemd Vlaminghe, Brabanders, Hollanders, Ghelrelanders, Stichterslude, Sassen en Westphalinghe in tegenstelling met Staveren waar bovendien nog sprake is van Fransoysen, Engelschen ende Scotten, terwijl op een enkele plaats gesproken wordt van „dije Schipmans ende Goepmans dye buten dunen (dus op de Noordzee) varen". In de haven van Staveren worden in de 15e eeuw o.m. de Dantziger en Hamburger schepen genoemd, doch in de Leeuwarder grachten vinden wij in die eeuwen naast de landt- ende marcktschepen, waar onder speciaal de evers, alleen maar de Rijnschepen genoemd. De artikelen over Burgerlijk- en Strafrecht in de stadsboeken opgenomen, werden door de Stedelijke Overheid toegepast. Andere bepalingen moesten die nen om eenige scheiding te maken tusschen de rech ten van deze laatste en die van de Geestelijkheid, waarbij wij speciaal aantreffen artikelen, die den last van bedelmonniken ondervonden moesten beperken. Voor de opvoeding van de jeugd was de Schoel- meister aangewezen waarvan er blijkbaar niet meer waren dan in elke parochie één, dus in Leeuwarden in de 15e eeuw mogelijk niet meer dan drie. 48

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1948 | | pagina 51