een veemarkt waar schapen ende verckenen, peerden,
horssen, ossen ende koeyen, sampt andere jonge beesten
verhandeld werden, vischbanken waar naast zeevisch,
mosselen, sallem, ijsselbraesem, ael en andere meer-
visch te koop was en een vleyschhuis.
Hiernaast verkocht de stadsburger ook zijn handels
waar „op syn venster". 'Onwillekeurig komen ons bij het
lezen van deze uitdrukking de geestige middeleeuwsche
stadsgezichten voor oogen, waarbij, door het neerklap
pen der onderluiken, uitstallingen voor de vensters
ontstonden.
Onder de vreemdelingen, die de markten te
Leeuwarden en de andere Friesche landstadjes bezoch
ten worden speciaal genoemd Vlaminghe, Brabanders,
Hollanders, Ghelrelanders, Stichterslude, Sassen en
Westphalinghe in tegenstelling met Staveren waar
bovendien nog sprake is van Fransoysen, Engelschen
ende Scotten, terwijl op een enkele plaats gesproken
wordt van „dije Schipmans ende Goepmans dye buten
dunen (dus op de Noordzee) varen".
In de haven van Staveren worden in de 15e eeuw
o.m. de Dantziger en Hamburger schepen genoemd,
doch in de Leeuwarder grachten vinden wij in die
eeuwen naast de landt- ende marcktschepen, waar
onder speciaal de evers, alleen maar de Rijnschepen
genoemd.
De artikelen over Burgerlijk- en Strafrecht in de
stadsboeken opgenomen, werden door de Stedelijke
Overheid toegepast. Andere bepalingen moesten die
nen om eenige scheiding te maken tusschen de rech
ten van deze laatste en die van de Geestelijkheid,
waarbij wij speciaal aantreffen artikelen, die den last
van bedelmonniken ondervonden moesten beperken.
Voor de opvoeding van de jeugd was de Schoel-
meister aangewezen waarvan er blijkbaar niet meer
waren dan in elke parochie één, dus in Leeuwarden
in de 15e eeuw mogelijk niet meer dan drie.
48