aan de volkskunst is gewijd. Naast Mesopotamië,
Phoenicië, Syrië, Perzië, Indië, Tibet, Japan, Egypte,
Cyprus en Mexico zijn alle aan de wereldzeeën ge
legen landen van Europa vertegenwoordigd. Voor ons
zijn speciaal van belang een zestal afbeeldingen van
voorwerpen van Friesche volkskunsteen wafelijzer,
een oorijzermutsje, een letterlap, een knottedoek en
een paar bak- en koekplanken. Zie de levensboom op
de letterlap van 1749 tusschen de initialen I. P.
(pl. XXIII, 41). Alle eilanden van den Indischen
Archipel, waar de 'heer Bergema missionaris was, zijn
eveneens rijk vertegenwoordigd.
Ook van andere emblemen zouden wij gaarne der
gelijke wetenschappelijke publicaties tegemoet zien.
Natuurlijk werd ook reeds in de vorige eeuw ge
voeld, dat het kunstambacht en de volkskunst den
strijd om het bestaan tegen de fabriek, het warenhuis,
de film en tegen de zucht naar schijnluxe en gemak
moeilijk konden volhouden en zijn er toen reeds
grootsch opgezette pogingen, om hier hulp en steun te
geven, gedaan. Ik heb hier het oog op de oprichting
van de ambachtsscholen en de stichting der kunst
nijverheidsmusea. Hoeveel goeds deze inrichtingen ook
hebben gedaan, het eigenlijke doel om het handwerk
en de volkskunst voor den ondergang te behoeden heb
ben zij echter niet bereikt. Ook de reeds in de 19e eeuw
met gelijk doel opgerichte vereenigingen hebben tot
nog toe nog geenerlei resultaat kunnen bereiken. De
huisvlijttentoonstellingen, die in het begin van onze
eeuw' zijn gehouden lieten door den velen wansmaak,
De boom des levens in schrift en historie. Bijdrage tot
een onderzoek naar de verhouding van schriftopenbaring en
traditie betreffende den boom des levens, binnen het kader
der oud-testamentische wetenschap. Academisch proefschrift
door H. Bergema geboren te Leeuwarden verdedigd a.d Vrije
Universiteit 8 Juli 1938, 681 bladz., 127 afb. Uitgegeven bij
J. Schipper Jr. te Hilversum 1938.
108
