getracht wordt zooveel mogelijk van dezen ouden volks
rijkdom te bewaren en het zoo mogelijk in een pas
sende omgeving op te stellen, want in de pronkkamers
der echte en onechte verzamelaars doet die volkskunst
het maar zeer matig. Een oude stoeltjes- of desnoods
een staartstukklok tegen een modern behangetje, boven
een clubje met een imitatie Perzisch kleedje op den
vloer doet eenigszins denken aan een goudvisch in een
ronde glazen kom. Zij hoort niet in die omgeving
thuis. Hang dezelfde klok tegen een tegelwand of witten
muur, boven een oude knopstoel in een gang met
arduinsteenen of marmeren vloer dan is er althans
een deel van de oude charme bewaard.
In hun wezen zijn ambachts- en volkskunst, hoe ver
want ook, toch ook weer geheel verschillend. Ambachts
kunst is verwant met de officieele met een hoofdlet
ter geschreven Kunst, en wordt even als deze geleid
door wat er in de kunstboeken over geschreven wordt
en wat de algemeene mode en smaak voorschrijven.
Ze is gemakkelijk in te deelen en te dateeren naar de
verschillende stijlen. Typische volkskunst wordt niet
door de elkaar opdringende en verdrijvende stijlen be-
heerscht maar volgt deze alleen, soms in een zeer ver
wijderd verband na. Als een stijl in den smaak valt
blijft ze soms eeuwen lang bewaard en gevolgd. Volks
kunst houdt dan ook allerlei lang verdwenen en dikwijls
geheel vergeten gewoonten, tradities, emblemen, enz.
vast. Zeventiende eeuwsche muurankers hebben dik
wijls nog Gothische vormen, achttiende eeuwsche koek-
vormen bewaren nog Romaansche tradities, negen
tiende eeuwsch meubel-schilderwerk in Hindeloopen
maakt nog bij voorkeur gebruik van rococo ornamen
ten enz. Volkskunst heeft naast zijn sterk traditioneel,
dikwijls een individueel karakter, daar ieder van de
honderd duizenden werkers en werksters, die er aan
medegewerkt hebben geheel vrij van theorieën en voor
schriften iets eigens in hun werk 'hebben neergelegd.
101
