hebben een verschillend karakter en in feite be-
hooren zij tot het waardevolste van hetgeen Ant
werpen op architectonisch gebied nog heeft aan
te bieden. Zij stralen met een ongemeenen luister
de ingeboren vroomheid van deze stad uit die niet
alleen een koopmansstad was, maar tevens een
bloeiende haard van godsdienstige levenshouding
(prijkt in den voorgevel van het stadhuis niet de
beeltenis van Maria), en voor het overige een stad
met de alluren van een grand seigneur en van
een... artist.
Getuige dit wondere gilde van St Lucas van waar
uit de schoonste bladzijden van Antwerpen's ge
schiedenis ontstaan zijn, en waaraan de stad haar
grootsten luister dankte, de faam van een schep
pend ras dat nooit tot stilstand kwam en in elk
tijdvak onverdroten aan steeds nieuwe kunstenaars
het aanschijn gaf, zelfbewust maar tevens tucht
vol, naar de verplichtingen van zelfgekozen wet
ten. Vooral de Roomsch-katholieke godsdienst
heeft dezen wonderen bloei immer in de hand ge
werkt. Hij was een zegen voor tal van kunstenaars
en vaardige ambachtslui die hun kunde het hoog
ste goed achtten. Niemand maakte aan schilders
en beeldhouwers, aan glasschilders, houtsnijders,
borduurders en goud- en zilver drijvers, zoo'n ge
stadig voortvloeiende stroom van bestellingen over
als de kerk.
Iedere kerk is dan ook als een museum met monu
mentale hoogaltaren, predikstoelen, communieban
ken en biechtstoelen, met marmeren heiligbeelden,
hoogaltaarschilderijen, drieluiken en door schilders
op doek gebrachte tooneelen uit de Passie en
het leven van heiligen en apostelen.
44
