Augustinus deze van de Augustijnen, St. Andries in
haar oorsprong deze van een afgescheurde tak van
de Augustijnen, Carolus Borromeus, deze van de
Jezuïeten. Zij werden parochiekerken na de afschaf
fing der kloosterorden, eenerzijds door Jozef II
(voor de Jezuïeten), anderzijds door de Franschen.
Op hun gevels en in hun binnenbouw kan men de
vormentaal van verschillende stijlen volgen: go-
thiek, renaissance, barok, doch met aanwending
van motieven ontstaan uit het vernuft van persoon
lijk georiënteerde bouwmeesters, die- en dit was
hun groote verdienste-, steeds iets van hun persoon
lijke vizie in hun scheppingen vermochten te leg
gen. De Jezuïetenkerk werd door twee paters je
zuïeten opgericht en ontworpen, maar de invloed,
en waarschijnlijk ook de medewerking van Rubens
blijkt afdoende uit den overvloedig met beelden
versierden voorgevel en uit den weelderigen bin
nenbouw. Rubens decoreerde trouwens de plafonds
met schilderingen van zijn hand. Jammer genoeg
zijn zij alle vernield geworden door een brand die
de kerk teisterde.
De Augustijnenkerk gebouwd volgens de plannen
van Coeberger is vooral opvallend door het aan
gewende materiaal van den voorgevel (zand- en
baksteen), iets wat tot dan toe bij geen enkel
kerkelijk gebouw voorkwam. De binnenbouw ver
toont al de weelde van de Barok, rijk doen de
beide zijbeuken aan met hun gewelfde Toskaan-
sche bogen. Van de St Jacobskerk treft hoofdza
kelijk het statig zuilenwerk, spitsbogige gewelven
met gekruiste ribben torsend, in St Paulus de
grootsche ruimte en de monumentale schoonheid,
in St Andries de rustige eenvoud. Kortom alle
43
