schilden van liet pijpenmakersgilde. 's Gravenhage heeft enkele gildepenningen gehad zonder kunstwaarde, maar folkloristisch niet onaardig. De schilden in het bezit van het Gemeentemuseum zijn daarentegen zeer fraai. Belang rijk zijn de buurtpenningen, welke aan de buurtgenooten met ongeveer hetzelfde doel als de gildepenningen werden uitgereikt. Zoo zijn bekend de penningen van de Prinse gracht met een portret van Frederik Hendrik, de Nobel- en Papestraat met een geestelijke, de Bagijnestraat met een bagijntje (afb. 144), de Herderstraat en vele andere. Ook Leiden heeft buurtpenningen gekend. Rotterdam heeft naast enkele niet onverdienstelijke schilden, slechts een paar penningen gehad, waarvan die van het timmermansgilde de beste is. Verreweg de mooiste gildepenningen zijn die van Middel burg en Vlissingen. Wij zullen deze daarom iets uitvoe riger bespreken. De zilveren schilden van de Middel- burgsche gilden zijn bij den grooten brand van 1940 verloren gegaan. Slechts die van het stoelenmakersgilde, welke in particulier bezit was, is thans nog over. Een der fraaiste penningen is die der bakkers, met een aardig in terieur van een bakkerij op de voorzijde (1656, afb. 134 en 135), op de keerzijde de getrouwe weergave van de vele smakelijke producten. De zeldzame penningen der boek drukkers van 1631 geven goede afbeeldingen van persen. Op den stoelenmakerspenning van 1709 staan typische voorbeelden van stoelen uit dien tijd. De fruitverkoopers- penning van 1691 heeft op de eene zijde een mand met fruit, op de andere Adam en Eva onder den appelboom. Een waar kunstwerk is de penning der pasteibakkers van 1653, welke buitengewoon zeldzaam is. Op de voorzijde prijkt een groote pastei, door een pauw gedekt, pronkstuk der toenmalige keuken, op de schilderijen onzer groote meesters vaak afgebeeld. De keerzijde geeft de keuken weer met enkele dieren aan het spit (afb. 136 en 137). De apo thekerspenningen (1619, 1677, 1700, 1713) vertoonen te midden van de thans zoo gezochte apothekerspotten een grooten vijzel, meesterstuk van oude geelgieterskunst. Goed 109

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1947 | | pagina 107