de beiert. Toen kwamen de onrustige jaren 1.572 en '73, waarin de Hervormingsgezinden de macht in handen kregen en de Spaansche troepen vergeefs de stad belegerden. Het H. Geesthuis werd voorgoed aan zijn be stemming onttrokken en zijn inkomsten voor andere doeleinden aangewend. Was totnogtoe het waagrecht eigendom geweest van de Grafelijkheid, in 1581 verwierf de stad op haar daartoe gedaan verzoek een octrooi van den Prins en de Staten, waarin deze aan Alkmaar schonken „de Wage binnen derzelver steede, en alle de Gerechtig- heit van dien, met de nutschappen en profijten daer van komende", voornamelijk wegens „de goede ge- trouwigheit en vroomigheit, geduurende de binne- landsche troebelen, niet tegenstaende de groote lasten, kosten en bezwaemissen van verscheidene Guamizoenen, Contributien en anders hen opgeleit, altyt tegens des Gemeene Vaderlands Vyanden, en wel bij uitstek in 't laeste beleg beweezen." Daarna volgde in 1582 het besluit om 't H. Geesthuis tot Waaghuis te verbouwen en reeds in 't volgend jaar was deze verbouwing voltooid. Op de plaats van het koor der oude kruiskerk verrees de weeghal met rijk versierden gevel in renaissance stijl. In 1884 is dit oostelijk front geheel afgebroken en daarna zorg vuldig herbouwd, waarbij men niet overal op even- gelukkige wijze nieuw materiaal heeft toegepast, hoezeer er overigens naar werd gestreefd den ouden bouwtrant nauwkeurig na te volgen. Alleen het ondergedeelte onderging een belangrijke wijziging: helaas werd hier, terwille van de gelijkvormigheid, het bekoorlijke poortje opgeofferd, dat de middelste der drie ingangen markeerde door kolonetten, die boven in een sierlijke ezelsrug- of kiel-boog samen- i) EikelenbergBoomkamp, t.a.p., blz. 383. 42

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1947 | | pagina 47