Op de gewelfsvlakken van de koorsluiting, recht en
hoog boven het hoofdaltaar prijkte eens en prijkt
thans weer de door den Alkmaarder Comelis Buys,
waarschijnlijk in samenwerking met zijn broeder
Jacob Comelisz. van Oostzanen, geschilderde voor
stelling van het Laatste Oordeel, een kunstwerk nog
geheel in middeleeuwsche opvatting uitgevoerd. De
negen velden, waarop het is geschilderd, worden ge
scheiden door gewelfsribben, welke samenkomen bij
een stralend rozet, waarop een prachtige Christuskop
is afgebeeld. De in het schip verzamelde geloovigen
zullen vaak onwillekeurig hun blikken hebben
omhoog gericht naar het aangrijpend tafereel, dat
vorm en leven gaf aan wat vaag in hun verbeelding
zweefde bij het Dies irae, dies illa
Dit werk van Comelis Buys en zijn broeder is niet
grootsch en geweldig, geen allerhoogste kunst ais
van den schilder der Sixtijnsche kapel. Hier spreekt
nog geen renaissance of barok, het is en blijft goed
deels middeleeuwsch. Overzichtelijke groepeering der
naast elkaar geplaatste personen, geen wild door
elkander warrelen der verdoemden noch een in
dichte en lichtende werveling opstijgen der zaligen.
We zien o.a. hoe een paar afzichtelijke duivelgedroch-
ten, die herinneren aan de vreeselijke verbeeldingen
van Jeroen Bosch en de groteske waterspuwers der
Gothische kathedralen, enkele in doffe wanhoop
slechts zwak tegenstrevende rampzaligen meetrekken
naar een primitief ingerichte hel en aan de andere
zijde hoe eenige engelen een paar gelukzaligen, die
in stille verrukking hun gevouwen handen houden
opgeheven, omhoogvoeren voor den troon van God
den-Vader. De in het centrum afgebeelde Christus
heeft geen herculische gestalte als van een Griek-
schen God, die als in verheven verontwaardiging
opgerezen met één machtig en geweldig gebaar
de uitverkorenen omhoogtrekt en de verdoemden in
28
