HOOFDSTUK III
OPENBARE GEBOUWEN
A. KERKELIJKE GEBOUWEN
I. De Groote Kerk
Toen de Zweedsche wis- en natuurkundige Bengt
Fermer in 1759 uit de richting Haarlem naar Alk
maar onderweg was, zag hij al van verre de stad
liggen met haar Groote Kerk er machtig bovenuit
rijzend. Als hij is aangekomen noteert hij in zijn
dagboek „op grooten afstand leek de kerk grooter
dan die van Haarlem, maar zij was niet meer dan
129 ellen lang en 43 breed." Uit deze aardige aantee-
kening blijkt wat de kerk voor Alkmaar beteekent.
Hoewel inderdaad kleiner van afmetingen dan de
Haarlemsche St. Bavo, heeft de St. Laurens eeuwen
lang het stadsbeeld beheerscht en er karakter aan
gegeven. Eeuwenlang, want zij werd gebouwd in de
jaren 1470 tot omstreeks 1516, op een plek, die de
kern moet zijn geweest van de middeleeuwsche stad
en waar dan ook reeds sedert zeer oude tijden een
kerk de kerk van Alkmaar moet hebben ge
staan. Van die oudste kerk weten we heel weinig.
We lezen zooals in alle oude kronieken over
branden, die haar herhaaldelijk zouden hebben ver
woest. Met meer zekerheid vernemen we hoe in de
15de eeuw voor de toen bestaande kerk, die in feite
een dubbele kerk was, toegewijd aan twee heiligen:
St. Laurentius en St. Matthias, een groote toren
i) Bengt Perrners dagboek van zijne reis door Nederland in
1759, medeged. d. G. W. Kernkamp. Bijdr. en Meded. Hist.
Gen., deel 31 (1910).
23
