Utrechtsche afgekomen, waar toch nog een voornaam ge
deelte van het klooster zelf in stand bleef.
Och, het is misschien een moeilijk te verwezenlijken plan,
maar in ieder geval een ideaal dat geboren is uit een
hart dat ons oude schoon liefheeft en zoo goed mogelijk
geconserveerd zou willen wenschen: De Sint Janskerk geen
bergplaats meer, maar weer een bedehuis, waarin, boven Mis
of Avondmaalaltaar het voornaamste werk van Geertgen
dat hier thuis hoort, dat voor deze kerk geschilderd werd,
de Weensche vleugeldeuren, weer zou prijken. Want overal
zijn de paneelen van Geertgen verspreid, in Weenen, in Praag,
in Amsterdam, Parijs, Berlijn, Milaan en Utrecht, maar
in Haarlem is niets van hem, uitgezonderd het architectuur
plan van de Sint Bavo, wat door verschillende critici be
twist wordt door Geertgen geschilderd te zijn. En indien
dit onmogelijk zou blijken, dan een stadsgehoorzaal, waarin
de Spaarnestad tevens het beste van zijn cultureel bezit
liet zien, waarin men voorlezingen over historie, religie
en wijsbegeerte zou kunnen houden, waarin men naar
schoone muziek zou kunnen luisteren, kortweg een centrum
van intellectueel leven. Wanneer dit niet alleen in Haarlem
maar overal waar het mogelijk is, waar de belangstelling
medewerkt en kans op succes bestaat, zou kunnen geschieden,
waar ook nog gebouwen staan die een veel betere bestem
ming verdienden, zouden vele overblijfselen van ons heem
die wij toch in eere dienden te houden dan niet veel beter
gebruikt worden Er heeft in deze steden, voornamelijk in
de middeleeuwsche kloosters een hooger leven gebloeid, het
waren dikwijls haarden van godsdienstzin, kunsten, weten
schap en sociale belangen! Dat het nageslacht, dat vooral
heden ten dage een objectiever blik in de vaderlandsche
historie werpt dan onze vaderen in beide voorgaande eeuwen
deden, en zich de groote geestelijke en stoffelijke waarden
van het middeleeuwsche godshuis bewust wordt, dan ook
zorg drage dat die toch al zoo dun gezaaide overblijfselen
in een staat, passend aan hun verleden en doelstelling,
bewaard en gebezigd worde!
91
