eerste Begijnhof was gelegen op de plaats waar nu de stallen
en de manége der Koninklijke Militaire Academie gevestigd
zijn, aan het Kasteelplein, de vroegere „Deenstrate". Op
de oudste kaart van Breda is dat duidelijk waar te nemen.
Men ziet daarop het hof met een eigen kerk, begraafplaats,
muur, poort etc., en ergens wordt vermeld dat dit hof
in 1496 twee en twintig woningen telde. Het lag tegen den
stedemuur aan, vlak bij het kasteel van den Heer der stad.
Wij bemerken dat men de Begijnhoven bij voorkeur aan
den rand der stad vestigde, de reden hiertoe ligt voor de
hand: In de jaren dat men tot de stichting overging, was
daar plaats, het centrum toch stond meestal volgebouwd,
en dan hadden de Begijntjes ook nogal wat ruimte noodig,
de ruimte waarmede men in een middeleeuwsche stad zoo
zuinig moest omspringen. Bovendien voelden de zusterkens
zelf ook meer voor den buitenkant, waar het wat rustiger
was dan te midden van de stadsdrukte. Op dit eerste hof
hebben de Bredasche Begijntjes ruim twee en een halve
eeuw hun rustig leven van gebed en arbeid kunnen voort
zetten, totdat de machtige graaf Hendrik III van Nassau,
heer van Breda, in 1536 een nieuw kasteel liet bouwen,
een kasteel dat een der schoonste van den nieuwen tijd
in de Nederlanden werd. Het oude huis was te klein geworden
voor de groote staat die graaf Hendrik voerde, de vorstelijke
gasten met hun uitgebreid gevolg konden op het oude huis
der Polanes bijna niet meer ontvangen worden. En Hen
driks gemalin, de Spaansche Mencia de Mendoja, een
echte humaniste, wilde niet langer in een sombere middel
eeuwsche burcht wonen. „Een modern paleis krijg je!"
lachte de graaf haar toe. Maar nu stond dat oude Begijnhof
wat in den weg, vooral uit krijgskundig oogpunt gezien,
mocht het niet zoo dicht bij het kasteel liggen. Daarom
kwam graaf Hendrik met de Begijnen overeen dat zij
zouden verhuizen naar een nieuwen hof, en hij betaalde
haar zeshonderd Rijnsche guldens voor den afstand van
hun oud wettig erf en den bouw van nieuwe onderkomens.
Bovendien wees hij haar een gedeelte van zijn eigen terrein
69
